label Fysiek veilige leefomgeving

Oefening STH en USAR.NL met explosie portiekflat

8 oktober 2024

Tijdens hun jaarlijkse oefening werkten het landelijke Specialisme technische hulpverlening (STH) en USAR.NL samen met de lokale brandweer om zes slachtoffers uit een ingestorte portiekflat te bevrijden. Door te oefenen, verbeteren de specialistische teams hun kennis en gaat samenwerken tijdens een daadwerkelijk incident gemakkelijker. Veiligheidsregio’s kunnen een beroep doen op de teams bij incidenten waarbij instortingsgevaar dreigt of wanneer slachtoffers met een standaardinzet niet te bereiken zijn. 

STH en USAR.NL oefenen met explosie portiekflat
Foto: Megin Zondervan.

‘Explosie’ in portiekflat in Leeuwarden

De jaarlijkse oefening was vorige week en duurde vijf dagen. Theo Uffink, adviseur en trainer bij het NIPV, was medeorganisator van de oefening. “Elk van de vijf STH-teams kwam een dag naar Leeuwarden toe om het scenario door te lopen samen met een USAR.NL-team. Van tevoren wisten zij het precieze scenario niet, zodat de oefening zo echt mogelijk was.”

Eenmaal ter plaatse krijgen de teams te horen dat er in een portiekflat op 3 hoog een explosie was. Zes woningen zijn zwaar beschadigd of helemaal weg. De lokale brandweer verricht metingen omdat er ook nog eens een gaslucht geroken is. Het is aan het STH-team en het USAR.NL-team om het lokale gezag te adviseren en goed samen te werken tijdens het zoeken en bevrijden van slachtoffers.

Oefenlocatie vinden is niet gemakkelijk

Uffink vertelt dat het jaarlijks vinden van een locatie een hele klus is. “Aan de oefening doen vijf dagen lang elke dag andere teams mee die uit het hele land komen. We plannen de oefening al ver van tevoren in, zodat iedereen erbij kan zijn. Je moet dan wel een locatie vinden die gepland staat voor sloop precies op het moment dat onze jaarlijkse oefening gepland staat.” Is er een locatie op het oog, dan heeft de organisatie contact met de eigenaar, met de sloper en soms ook met de gemeente voor verkeersmaatregelen.. “Vorig jaar hadden we pas twee weken van tevoren een geschikte plek. Daarom ben ik heel blij met STH Noord, want zij hebben dit jaar de locatie aangedragen en heel veel regelwerk gedaan. Daarom hebben we nu zo’n goede locatie voor de oefening.”

Specialistische technische kennis bij grote of complexe incidenten

Wally Paridaans, landelijk coördinator STH, vertelt wanneer STH en USAR.NL ingezet worden: “Iedere veiligheidsregio levert technische hulpverlening, bijvoorbeeld als een slachtoffer bekneld zit. Bij complexe of grote incidenten kan het lokale gezag STH vragen om extra specialistische bijstand. USAR.NL helpt zo nodig ook met het zoeken en redden van bedolven slachtoffers. Zij vullen STH dan weer aan met onder meer zoekhonden en specialistische verpleegkundigen.”

Naadloze samenwerking tijdens een incident

Tijdens een echt incident kunnen STH en USAR.NL de lokale brandweer ondersteunen met specialistische kennis. Uffink: “Naadloze samenwerking is belangrijk om slachtoffers veilig en snel te bevrijden. De teams zetten hier dan ook op in tijdens de oefening. Elkaars expertise gebruiken ze bijvoorbeeld bij het stabiliseren van een pand en het zoeken naar slachtoffers met zoekhonden.”

Specialisme technische hulpverlening doorontwikkelen

Waar Uffink tijdens de oefendagen de rol van oefenleider had, was Paridaans eerder toeschouwer. “Ik ben meer degene die de STH-teams up-to-date houdt. Ik stimuleer samenwerking en het delen van expertise, faciliteer en ontwikkel het specialistische materieel en onderhoud de contacten met de portefeuillehouder in de Vakraad Incidentbestrijding van Brandweer Nederland. Tijdens de oefendagen heb ik goed werk gezien van STH-specialisten en ook een fijne samenwerking met de USAR.NL-teams en de lokale brandweer.”

“De STH-teams hebben zich sinds 2016 ontwikkeld tot een stabiele eenheid waarop de regio’s een beroep kunnen doen in de vorm van een advies en reddingen. Maar de wereld verandert en we bereiden ons ook voor op toekomstige risico’s. Denk aan een complexe instorting tijdens een hevige storm. Of meer hoogbouw waarbij je op grote hoogte mensen redt. We zien voldoende draagvlak en uitdaging om onszelf hierop voor te bereiden”, sluit Paridaans af.