Jaarverslag LEC Industriële Veiligheid 2024: eindelijk aan de slag met de Omgevingswet

Nieuws van het LEC Industriële Veiligheid, februari 2025

Het LEC Industriële Veiligheid (LEC IV) heeft in het afgelopen jaar stevig geïnvesteerd in zijn positie als kennisplatform voor het veiligheidsdomein. Het LEC IV nam deel aan diverse kennisevents en publiceerde een aantal kennisdocumenten om de veiligheidsregio’s en hun netwerk te ondersteunen bij relevante vraagstukken rond industriële veiligheid. Opvallend is dat veiligheidsregio’s steeds vaker een beroep doen op het LEC voor hulp bij het beantwoorden van juridische vragen rond Seveso-advisering en -toezicht. Deze ontwikkelingen en trends blijken uit het Jaarverslag 2024.

2024 markeerde de start van het eerste meerjarenplan van het LEC IV, waarin de voorgenomen activiteiten voor de periode 2024-2027 uiteen werden gezet. Het was ook het jaar waarin de langverwachte Omgevingswet in werking trad, waarmee de rol en taken van de veiligheidsregio’s in de milieuadvisering steviger zijn verankerd. In het verslagjaar is vanuit het LEC IV op verschillende manieren ondersteund om de veiligheidsregio’s ‘op vlieghoogte’ te brengen met het nieuwe wettelijk kader.

Kennisdocumenten

Zo werd de ‘Handreiking Advisering milieubelastende activiteiten’ uitgebracht, als opvolger van de oude ‘Handreiking brandweeradvisering milieu’. Daarnaast werd een bedrijvenochtend georganiseerd, om bedrijven te informeren over de veranderende adviesrol van de veiligheidsregio’s en de consequenties van de Omgevingswet voor bedrijfsbrandweeraanwijzingen. Andere relevante gepubliceerde kennisdocumenten in 2024 waren: de ‘Factsheet Effectiviteit van waterschermen en waterstralen bij de bestrijding van dampwolken’, de ‘Handreiking brandveiligheidsmaatregelen bij afvalbedrijven’ en deel 2 van het LBR-boekje: ‘Handreiking voor toepassing van de techniek- en systeemroute LBR’.

Kennis- en netwerkdagen

Het LEC IV was aanwezig bij drie belangrijke kennisevents. In april vond in het Belgische Mons (Bergen) een EU-seminar over External Emergency Planning plaats. Een vertegenwoordiging van het LEC gaf een presentatie om de deelnemers inzicht te geven in hoe rampbestrijdingsplannen in Nederland tot stand komen. Tevens werden opgedane inzichten en ervaringen uit andere lidstaten gedeeld met de partners in het Nederlandse IV-netwerk.

Verder werkte het LEC IV in september mee aan het Impel-congres, met een casusbespreking in een workshop, en was een brede vertegenwoordiging in oktober voor de tweede keer aanwezig op het jaarlijkse Brandweerevent in Nijkerk. Het LEC IV presenteerde zich deze keer samen met de Sector Milieu en Industrie van Brandweer Nederland. In een workshop tijdens het event werd een casus verzorgd om functionarissen uit het domein risicobeheersing bekend te maken met de scenariobenadering van industriële risico’s.

En dan waren er nog de twee ‘eigen’ netwerkdagen van het LEC IV: op 14 maart in Amersfoort en op 14 november bij het NIPV in Arnhem. Tijdens de eerste netwerkdag stond het leren van industriële bedrijven centraal, met een zeer leerzaam inkijkje in de veiligheidsorganisatie en bedrijfsbrandweer van Chemelot-Sitech. De tweede netwerkdag stond in het teken van transities. Vooral de bestuurlijke kijk op maatschappelijke en industriële transities door Laurens de Graaf, lector aan de Universiteit van Tilburg en burgemeester van Lopik, maakte indruk.

Juridische vragen

Een duidelijke trend in 2024 was de toename in hulpaanvragen van veiligheidsregio’s bij juridische vraagstukken rond toezicht en advisering. Ron Bouwman, programmamanager LEC IV: “De juridische helpdesk waar regio’s met zulke vragen terecht kunnen, functioneert al langer, maar was het afgelopen jaar duidelijk meer tijd kwijt aan de beantwoording van vragen. Veiligheidsregio’s lopen bij bedrijven soms tegen juridische kwesties aan en vragen bijvoorbeeld om een second opinion. Of ze willen weten of ze met een advies op de juiste route zitten of zij vragen zich af of voorgestelde maatregelen en voorzieningen wel handhaafbaar zijn.”

Volgens Ron Bouwman is de helpdesk primair bedoeld voor het behandelen van relatief eenvoudige vragen, maar blijkt uit de trend in het afgelopen jaar dat de vragen complexer van karakter worden. “Dit brengt ons tot de conclusie dat we onze juridische capaciteit moeten versterken door een extra jurist aan de helpdesk van het LEC IV te verbinden. Dan krijgen we meer mogelijkheden om juridische kwesties diepgaander te behandelen en bijvoorbeeld mee te denken met handhavingsstrategieën en behandeling van bezwaarschriften door veiligheidsregio’s. We gaan daarvoor zoeken naar een jurist die is ingewijd in het vakgebied veiligheid en brandweer, omdat het om tamelijk specialistische vragen gaat.”

Traineeship omgevingsveiligheid

Een thema dat zeker niet onbelicht mag blijven is het Traineeship omgevingsveiligheid, dat in 2024 van start ging, op initiatief van het LEC IV en het NIPV. Dertien trainees, veelal afkomstig van hbo-studies als Integrale Veiligheid, begonnen in september bij enkele veiligheidsregio’s die behoefte hadden aan extra capaciteit en die zich als praktijkleerschool hadden aangemeld. Ron Bouwman: “De nieuw ingestroomde jonge professionals zijn allemaal erg enthousiast en hebben hun plek gevonden bij de regio’s, deels ook bij afdelingen Industriële Veiligheid. Dit is zeker een van de succesprojecten in 2024, waarmee we hopelijk nieuw talent blijvend aan ons vakgebied kunnen verbinden. Het traineeship loopt nog tot en met 2026, maar we willen dit jaar al een eerste evaluatie houden, om te bekijken of we volgend jaar een nieuwe ronde trainees willen gaan werven.”

Het LEC IV blikt grosso modo terug op een druk en succesvol jaar, al zijn er volgens Bouwman ook een paar projecten ‘op de plank blijven liggen’, omdat keuzes gemaakt moesten worden met de beschikbare capaciteit. Zo is de evaluatie van de artikel 31- bedrijfsbrandweeraanwijzingen door het ministerie van Justitie en Veiligheid doorgeschoven naar dit jaar en is ook de voorgenomen landelijke en Europese ‘benchmark’ over de kwaliteit van de Seveso-taken nog niet uitgevoerd. Ook die staat geagendeerd in het jaarplan voor 2025.

Lees het Jaarverslag 2024