“Herziening LOD-werkwijzer mooie klus voor trainees”

Nieuws van het LEC Industriële Veiligheid, juni 2025

Het is een mooie klus voor trainees omgevingsveiligheid Klaudia Palka en Eva Wouters (VRR); samen met Antoon Kleijne hebben zij zich gestort op het actualiseren van de LOD-werkwijzer (Lines of defense), in opdracht van het LEC IV. De werkwijzer beschrijft organisatorische, bouwkundige en repressieve maatregelen voor brandbeheersing en –bestrijding in de industriële omgeving. De bestaande LOD-werkwijzer dateert van 2013 en was daarom toe aan herziening en actualisering. “Het is goed voor de kwaliteit van het document dat jonge mensen met een frisse blik de werkwijzer onder handen nemen”, vindt projectleider Antoon Kleijne.

Terwijl het voor de twee trainees de eerste concrete klus is, was het voor Antoon Kleijne de laatste. Afgelopen januari is hij met pensioen gegaan en heeft in de maanden daarvoor twee projecten voor het LEC IV uitgevoerd: de LOD-werkwijzer en de Regeling 6-minuten opkomsttijd bedrijfsbrandweer. Antoon Kleijne over de herziening van de LOD-werkwijzer: “Zes jaar geleden stuitte ik tijdens mijn opleiding Hogere Veiligheidskunde op een aantal LOD’s die nog niet in de huidige werkwijzer staan, zoals heel specifieke maatregelen voor losplaatsen van vrachtwagens. Toen ik de werkwijzer nader bestudeerde, stuitte ik op meer zaken die wel voor actualisatie vatbaar waren. We zijn ook elf jaar verder…”

Er is volgens Antoon al eens een poging gedaan om een nieuwe versie te maken, maar die bleef steken in het conceptstadium en is nooit voltooid. In september pakte hij de draad weer op. “Op dat moment gingen ook de trainees omgevingsveiligheid aan de slag bij de veiligheidsregio’s. Ik zag dat als een mooie kans; voor mij om mij te ondersteunen bij het project en voor hen als een praktische klus om het werkveld IV goed te leren kennen.”

De LOD-werkwijzer is bestemd voor iedereen die werkzaam is in de industriële veiligheid en draagt bij aan uiteenlopende werkzaamheden van toezichthouders en adviseurs. Zo wordt de werkwijzer vaak toegepast bij bedrijfsbrandweeraanwijstrajecten. “Het is vooral een praktisch document voor beginnende beroepsbeoefenaren, die via de werkwijzer een goed gecategoriseerd overzicht krijgen van alle beschikbare maatregelen en technieken om brandrisico’s te beheersen en branden effectief te bestrijden”, aldus Antoon.

“Maar de werkwijzer kon wel een opfrisbeurt gebruiken”, vindt Eva Wouters. “Inhoudelijk, want er is in de loop der jaren het een en ander veranderd in technieken en gebruikte normen, maar ook qua lay-out en taalgebruik. Het moet een gemakkelijk toegankelijk document worden om mee te werken. Daarom richten we het nu volledig in op de digitale omgeving, al is het voor gebruikers mogelijk ook een ‘klassieke’ papieren versie te blijven gebruiken.”

Collega Klaudia Palka vult aan dat het project is gestart met het opzetten van een nieuwe digitale lay-out. “De werkwijzer moet meer worden dan een set pagina’s met teksten en schema’s. Door te werken met links en verwijzingen naar andere relevante richtlijnen, werkwijzers en normen, wordt het voor de gebruikers in de advisering en het toezicht beter praktisch toepasbaar in hun praktijk.”

Ook het taalgebruik in de werkwijzer is met de door Antoon genoemde ‘frisse blik’ onder de loep genomen, om de leesbaarheid te bevorderen. Delen van teksten zijn behouden of deels aangepast, maar ook zijn delen herschreven. Bovendien is een aantal LOD’s geschrapt, terwijl er ook nieuwe zijn bijgekomen sinds de verschijning van de eerdere versie uit 2013.

Klaudia Palka: “Na de basisopzet hadden we veel werk aan het omzetten van de teksten, schema’s en afbeeldingen naar de nieuwe omgeving. Ook het beeldmateriaal heeft een flinke upgrade gekregen. In de ‘oude’ versie wordt veelal gebruik gemaakt van afbeeldingen die van het web zijn gehaald. Voor de nieuwe versie worden de LOD-maatregelen per categorie beter en meer in detail visueel weergegeven in de vorm van nieuwe foto’s, gemaakt door Megin Zondervan.”

Het was een flinke klus, beaamt projectleider Antoon Kleijne, waarvoor een aantal bedrijven is benaderd met de vraag of zij wilden meewerken en toestemming geven om hun preventieve en repressieve beschermende voorzieningen te laten fotograferen.