Europees project ASSISTANCE afgerond: leerpunten voor verder gebruik virtual reality

30 september 2022

Hoe kan het omgevingsbewustzijn van hulpverleners (first responders) bij complexe incidenten worden verbeterd? Deze vraag stond centraal bij het Europese project ASSISTANCE. Het project is eind september afgesloten in een reviewmeeting met de Europese Commissie. Uit de evaluatie komen verschillende punten waarmee in de toekomst verder kan worden gewerkt aan het gebruik van virtual reality om het omgevingsbewustzijn te vergroten.

Praktijkoefening in Spanje

De naam ASSISTANCE komt voort uit Adapted Situation AwareneSS tools and taIlored training scenarios for increaSing capabiliTies and enhANcing the proteCtion of First RespondErs. In het driejarige project werkten 19 partners uit 8 landen samen. Het project had twee hoofddoelen:

  • het helpen en beschermen van verschillende soorten hulpdiensten die samenwerken bij de bestrijding van grote rampen (door de natuur of de mens veroorzaakt)
  • het vergroten van de capaciteiten en vaardigheden van de ambulance-, brandweer- en politiemedewerkers om het hoofd te kunnen bieden aan complexe situaties.

Hulpmiddelen en technologieën

Om de bescherming en de efficiëntie van first responders te verbeteren, zijn in het project hulpmiddelen en technologieën ontwikkeld. Voorbeelden hiervan zijn drones en robots uitgerust met een reeks sensoren en draagbare sensoren zoals camera’s, vitale functies en GPS. Drie virtual reality (VR)-platforms zijn ingezet om de vaardigheden en vermogens van de first responders te vergroten. Het idee achter het gebruik van de platforms was tweeledig. Ten eerste dat de drie VR-platforms door alle deelnemende landen gebruikt kunnen worden. Ten tweede dat zelfs gezamenlijke opleidingsoefeningen tussen verschillende hulpdiensten uit verschillende landen kunnen worden uitgevoerd. De ontwikkelde instrumenten, technologieën en VR-systemen zijn online en in live pilotsessies getest.

Trainingssessies VR-systemen

Medisch personeel, brandweerlieden en politieagenten uit Nederland, Polen, Spanje, Zweden en Turkije namen deel aan de trainingen van drie verschillende VR-platformen. Vanuit Nederland is gewerkt met het platform ADMS. NIPV ontwikkelde de virtuele oefenscenario’s. De virtuele trainingsoefeningen werden eerst online getest. Daarna in de praktijk. Eric Didderen, projectleider van ASSISTANCE namens NIPV vertelt hierover. “Tijdens drie praktijkoefeningen in Turkije, Nederland en Spanje konden de first responders live deelnemen aan oefeningen met verschillende VR-scenario’s. Er was een grote variatie van scenario’s zoals een incident met gevaarlijke stoffen met slachtoffers, een schietpartij in een middelbare school en een gekantelde bus op een luchthaven.” Na iedere praktijkoefening werd er geëvalueerd. “Hieruit bleek dat first responders de scenario’s interessant en de training effectief, waardevol en motiverend vonden. Als verbetermogelijkheden voor de drie systemen noemden zij o.a. meer scenario’s met toenemende moeilijkheidsgraad, meer natuurlijke interactie en andere omgevingen (bijv. bosbranden). De VR-training werd beoordeeld als tijd- en kosteneffectief en een veilige omgeving om in te oefenen. Er werd wel opgemerkt dat een vituele oefening geen vervanging moet zijn voor andere belangrijke praktijktrainingen en dat de implementatie ervan aan moet sluiten bij de behoeften”, vertelt Didderen.

Situational Awareness (SA)-platform

De gegevens van de drones, robots, sensoren en ingevoerde informatie door first responders werden via een tablet gedeeld op een SA-platform. Uit de evaluatie blijkt dat dit in de huidige vorm nog niet als bevredigend wordt ervaren. Didderen: “De first responders gaven in de pilots aan onvoldoende informatie te krijgen. Het schakelen tussen repressieve taken en de informatie op de tablet bekijken bleek lastig te zijn. Ook werd het platform niet gebruiksvriendelijk genoeg ervaren. De toegevoegde waarde van het platform wordt wel gezien. Voorwaarden hiervoor zijn wel dat de problemen worden opgelost, first responders goed worden opgeleid in het gebruik en dat de hulpverleners er tijd mee winnen tijdens hun optreden.“

Warme contacten voor de toekomst

Aan het nevendoel om de ASSISTANCE-netwerkcontacten voort te zetten en elkaar te inspireren, wordt ook gewerkt. Vertegenwoordigers van NIPV en de Gezamenlijke Brandweer/Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond gaan in oktober naar Zweden om de ervaringen uit te wisselen op het gebied van VR, gebruikte technologieën en digitale verkenning. Daarnaast heeft ASSISTANCE-partner ETRA NIPV benaderd om mee te doen in een ander Europees project.

Ontwikkelingen VR-toepassingen binnen Nederlandse brandweer

De afgelopen jaren zijn er binnen de Nederlandse brandweer ook veel ontwikkelingen geweest op het gebied van VR-toepassingen. Zo is er een VR-simulatie voor chauffeur-pompbediener in de ELO beschikbaar en is de VR-simulatie buurtbatterijen opgeleverd. Inmiddels is er zelfs een heel virtueel energiedorp opgezet waarin verschillenden incidenten kunnen worden geoefend. Voorbeelden van scenario’s zijn een woningbrand met zonnepanelen en een brand in een zonnepanelenpark. Op dit moment wordt gewerkt aan een scenario van een brand in thuisopslagbatterijen met een aangesloten e-voertuig. Daarnaast is het Landelijk netwerk Digitale simulaties brandweer bezig met een ontwerpplan en programma van eisen voor een VR-applicatie om de basisprincipes van brandbestrijding te oefenen. Tot slot is er een VR-applicatie voor straalpijpvoering in de maak.

Meer informatie

Bekijk voor meer informatie over het ASSISTANCE-project de filmpjes van de pilots, de ASSISTANCE-website of de pagina over het project. Neem voor meer informatie over VR-simulaties contact op via onderstaande contactgegevens.

Lees ook

15-05-2024
“De veerkracht van Nederland wordt nu serieus getest”

Het NIPV waarschuwt voor onvoldoende preventiebewustzijn bij overheid, bedrijven en burgers. Wie is aan zet om de veerkracht van Nederland bij een crisis te vergroten? Dat is één van de vragen tijdens het landelijk congres Veerkrachtige crisisbeheersing dat vandaag wordt gehouden in Bussum.

14-05-2024
Klimaatrisico’s: werk voor de veiligheidsregio’s?

Veiligheidsregio’s kunnen een leidende en coördinerende rol hebben in risico- en crisisbeheersing in relatie tot de gevolgen van klimaatverandering. Maar vervullen die rol op dit moment (nog) slechts beperkt.

07-05-2024
316 incidenten met alternatief aangedreven voertuigen in 2023

Het aantal ongevallen met alternatief aangedreven voertuigen daalde licht: van 189 in 2022 naar 164 in 2023. Het aantal branden nam juist toe: van 117 naar 152.

07-05-2024
314 natuurbranden in 2023

Naast de 314 natuurbranden waren er 21 akkerbranden en 70 branden op militair terrein. Deze en meer cijfers staan in de Jaarrapportage natuurbranden 2023.

03-05-2024
“Docent zijn houdt me scherp” 

Docent Duncan van de Laar komt net terug van een oefenweek in Weeze. Als docent aan de leergang Officier van dienst heeft hij deelnemers begeleid en voorbereid op hun examen. Hoe ervaart hij zijn werk als docent bij het NIPV? 

02-05-2024
Toolbox Waterstof biedt handvatten voor incidentbestrijders en instructeurs van de brandweer

De toolbox kan worden gebruikt door incidentbestrijders en instructeurs van de brandweer.

01-05-2024
Ploegchefs (postcommandanten) gezocht!

Werk jij als ploegchef of postcommandant bij de brandweer? Het NIPV is een onderzoek gestart naar beheersmatig ‘koud’ leiderschap binnen de Nederlandse brandweer. Daarvoor hebben wij jou nodig!

30-04-2024
Helpen optische en geluidssignalen om sneller ter plaatse te komen?

Hulpdiensten zijn bij gebruik van OGS sneller ter plaatse dan gewone weggebruikers. Het risico op een ongeval met een hulpverleningsvoertuig is echter groter dan het risico op een ongeval met een regulier voertuig.

28-04-2024
Leren van branden in de gebouwschil van woningen

Bij verduurzaamde en snel gerealiseerde woningen blijkt er een risico te zijn op een snelle en onvoorspelbare branduitbreiding via de brandbare en niet-gecompartimenteerde gebouwschil.