Blog: Zonder bewustwording en actie rond de Wildland Urban Interface zet Nederland zichzelf in brand
31 juli 2025
“Het is cruciaal dat we nu investeren in een Nederlandse aanpak van de Wildland Urban Interface (WUI). De WUI is de overgangszone tussen natuurlijke vegetatie en menselijke bebouwing. Internationaal is dit al jarenlang een belangrijk aandachtspunt in natuurbrandpreventie. Als we in Nederland de WUI niet beter leren kennen, wordt zij onze blinde vlek – en uiteindelijk onze brandhaard”, blogt onderzoeker Hugo Lambrechts.
Op 19 juli 2022 beleefde de Londense brandweer haar drukste dag sinds de Tweede Wereldoorlog. De oorzaak: een combinatie van extreme hitte, droge vegetatie en natuurbranden die oversloegen naar stedelijke gebieden. Meer dan veertig gebouwen gingen in vlammen op. Wat daar gebeurde, kan ook hier gebeuren – en de kans daarop neemt toe.
De inzichten uit landen als Canada, Portugal, de VS en Engeland zijn waardevol, maar bieden geen kant-en-klare oplossing. Nederland heeft zijn eigen landschap, regelgeving en bevolkingsdichtheid. En ook hier stijgen de temperaturen, droogt de vegetatie uit en groeien natuur en bebouwing steeds dichter naar elkaar toe. Recreatieparken in het bos, woonwijken grenzend aan de duinen, vergroende steden – het zijn allemaal voorbeelden van de WUI in Nederland.
Zonder een duidelijk beeld van waar onze risicozones liggen, is het moeilijk om ons aan te passen – en voor mensen om te beseffen dat ze in een gebied wonen dat blootstaat aan natuurbrandrisico. Natuurbranden houden zich niet aan gemeentegrenzen. Ze verspreiden zich razendsnel via droge vegetatie en slaan over door vliegvuur: van struiken naar schuurtjes, van daken naar speelplaatsen. Wanneer natuurbranden uitbreken, kan dit zeer plotseling gebeuren. Dat vereist soms evacuatie of juist schuilen in een brandveilig huis. In een dichtbevolkt land als Nederland kan één natuurbrand in een WUI-zone tientallen huizen bedreigen of erger.
Sommige veiligheidsregio’s hebben al maatregelen getroffen, maar er is behoefte aan een gedeelde richting en meer bewustwording bij huishoudens die in of nabij de WUI wonen. Het programma Natuurbrandveiligheid – onderdeel van het programma Klimaatveiligheid van het NIPV – brengt de WUI in Nederland nu voor het eerst systematisch in kaart. Daarbij worden ruimtelijke analyses gecombineerd met de kennis van professionals uit veiligheidsregio’s, natuurbeheer, onderzoek en overheden. Zo wordt stap voor stap gewerkt aan een gedeeld begrip, een kaart van risicogebieden en – belangrijker nog – aan een handelingsperspectief voor gemeenten, brandweer en bewoners. Op basis waarvan duidelijke strategieën voor preventie, samenwerking en communicatie kunnen worden gemaakt.
Kortom: bewustwording en actie rondom de WUI zijn geen luxe, maar noodzaak. De brandbare vegetatie staat niet langer op afstand. En als wij niets doen, is het niet de vraag óf, maar wannéér het vuur overslaat.
