Blog: Kan je strafschoppen – crises – trainen?
12 december 2022
Lector Crisisbeheersing Menno van Duin: “Een forse portie veerkracht is altijd nodig in dergelijke, extreme situaties”.
Nederland verloor met strafschoppen op een WK en velen zullen eerdere drama’s nog herinneren waar De Boer, Seedorf en anderen op cruciale momenten een strafschop misten. Van Gaal zag 2014 – ook verlies met strafschoppen van Argentinië – ongetwijfeld weer langskomen.
De afgelopen dagen stonden er hele verhandelingen in de kranten over dit fenomeen. Hard, niet te laag en zuiver zo’n 50 centimeter van de paal! Het trainen van die strafschop kan wel – zo is langzamerhand de algemene meer wetenschappelijke opinie. Natuurlijk kan het een keer misgaan, maar door erop te trainen en vaste patronen aan te leren en te focussen op die patronen, is het beter mogelijk je – ook in die ultieme spannende situatie – te wapenen tegen de enorme druk die op dat moment op de schouders van de speler ligt. Geen garanties, maar wel een verhoogde kans door een betere focus op datgene waar het in dat ultieme moment over gaat. Dat betekent ook dat je niet nog tijdens de aanloop van gedachten moet veranderen. Bij de variant met de haperende aanloop (vreselijk lelijk – ik hoop altijd dat het dan misgaat!) zal de speler meestal helemaal geen keuze hebben gemaakt en de reactie van de keeper leidend laten zijn.
Parallellen met acute ramp of crisis en penalty
Daarmee zijn er natuurlijk interessante parallellen met de acute ramp of crisis. Kan je daar wel op trainen? Hier is hetzelfde antwoord te geven. Tot op zekere hoogte is dat trainbaar. In die zin dat je allerlei randvoorwaarden vooraf georganiseerd en beoefend kan hebben en dat flink zal uitmaken. Ook hier is er natuurlijk nog een zeker ‘restrisico’; de extreme omstandigheden waarbinnen die acute situatie zich voltrekt is altijd anders dan datgene wat beoefend is en waar vooraf al die procedures en maatregelen voor zijn bedacht. Daarom is een forse portie veerkracht altijd nodig in dergelijke situaties. Veerkracht kan vergroot worden door professionalisering (meer ervaring!) door flexibiliteit in de organisaties in te bouwen (‘de ME achter de hand’), door ook soms wat ‘out of the box’ te blijven denken maar het tegelijkertijd ook het niet te bijzonder te willen maken (vooral gewoon te blijven doen).
Extreme focus verhoogt de druk
Dat laatste sloot aan bij mooie woorden van Rafael van der Vaart – vooraf en ook na afloop – die feilloos aanvoelde dat al te grote nadruk op één onderwerp – ‘de heilige Messi’ en ‘de extreme fixatie op de strafschoppen’ – de situatie voor de spelers er niet eenvoudiger op maakte. De extreme focus op de strafschoppen draagt bij aan de routines maar verhoogt ook de druk. De crisis wordt vooral bedwongen door datgene wat al die jaren ervoor is opgebouwd aan kennis en deskundigheid in combinatie met de veerkracht van het moment. Daarmee is de strafschop ook onderdeel van het gewone en is het onvermijdelijk dat in het bijzondere (de kolkende fluitende massa en de druk op de schouders) er zaken mis zullen gaan; zeker als de verwachtingen naar buiten extra zijn opgevoerd: “we hebben er al maanden erop getraind”.
Lector Crisisbeheersing, Menno van Duin
Lees ook
De afgelopen tijd is de functie van officier van dienst geneeskundig (OvD-G) doorontwikkeld, onder andere door de veranderende wetgeving en ontwikkelingen binnen de (opgeschaalde) zorg.
Lector Energie- en transportveiligheid Nils Rosmuller sprak onlangs op het eerste World Fire Congress. Het leverde hem nieuwe inzichten op over hoe de energietransitie zich wereldwijd voltrekt. Vooral als het gaat om batterij-elektrische voertuigen.
Op basis van gesprekken met professionals en burgers blikken we terug op rampen en crises van de afgelopen 70 jaar én kijken we 30 jaar vooruit.
De samenwerking versterkt de besluitvorming van het Rode Kruis tijdens een crisissituatie, of in de voorbereiding daarop.
De aanbevelingen uit de evaluatie gaan vooral over de landelijke aanpak van cybercrises.
De luchthavenbrandweerkorpsen, verenigd in het College van commandanten brandweren luchthaventerreinen (CCBL), hebben de intentie uitgesproken om voor langere termijn samen te werken met het NIPV op het gebied van examinering.
Marjolein Verberne is werkzaam bij het NIPV als projectleider van de ontwikkeling van de Operationele risicometer, een systeem dat dreigingen en risico’s vanuit verschillende databronnen koppelt en zo nodig een waarschuwing af geeft. Ze vertelt hier over haar ervaringen.
Het NIPV waarschuwt voor onvoldoende preventiebewustzijn bij overheid, bedrijven en burgers. Wie is aan zet om de veerkracht van Nederland bij een crisis te vergroten? Dat is één van de vragen tijdens het landelijk congres Veerkrachtige crisisbeheersing dat vandaag wordt gehouden in Bussum.
Veiligheidsregio’s kunnen een leidende en coördinerende rol hebben in risico- en crisisbeheersing in relatie tot de gevolgen van klimaatverandering. Maar vervullen die rol op dit moment (nog) slechts beperkt.