Bevoegdheden van burgemeesters en voorzitters veiligheidsregio’s bij (dreigende) digitale incidenten onderzocht

16 januari 2023

Wat kunnen (en mogen) burgemeesters en voorzitters veiligheidsregio’s bij digitale incidenten van het Rijk verwachten en andersom?

Het Veiligheidsberaad heeft het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid (NIPV) verzocht een verkenning uit te voeren naar bestuur­lijke bevoegdheden bij (dreigende) digitale incidenten. Daarbij gaat het om juridische bevoegdheden en andere interventies van burgemeesters en/of voorzitters van veiligheidsregio’s.

Digitale ontwrichting als crisisscenario

De digitalisering van de samenleving blijft één van de grote ontwikkelingen van deze tijd. Technologische ontwikkelingen volgen elkaar in een onverminderd tempo op. Dit brengt vele kansen voor de samenleving met zich mee. Maar zorgt, vanwege onze toenemende afhankelijkheid van digitale systemen, ook voor kwetsbaarheden. De vervlechting van digitale systemen en maatschappelijke processen zorgt ervoor, dat we als samenleving rekening moeten houden met digitale ontwrichting als crisisscenario.

Wat zijn de bevoegdheden van burgemeesters en/of voorzitters veiligheidsregio’s bij (dreigende) cyberincidenten?

Burgemeesters en/of voorzitters veiligheidsregio’s hebben géén specifieke bevoegdheden waarmee zij bij cyberincidenten in kunnen grijpen. Wel staan hen, zo blijkt uit deze studie, in de ‘koude/ lauwe fase’ andere interventies ter beschikking op het gebied van cyberwaakzaamheid en cyberweerbaarheid. Denk hierbij aan interventies op het gebied van vergunningen, risicodialoog en stakeholdermobilisatie. Deze interventies bieden burgemeesters (vanuit hun rol als bestuurder, aanjager en bemiddelaar) aangrijpingspunten voor het bevorderen van cyberwaakzaamheid en -weerbaarheid. Deze interventies worden in praktijk niet of nauwelijks gebruikt.

Net zoals in de ‘koude/lauwe fase van een (dreigende) crisis’, beschikt een burgemeester en/of voorzitter veiligheidsregio’s in de ‘warme fase’ over reguliere bevoegdheden ten aanzien van openbare orde en veiligheid. Een burgemeester en/of voorzitter veiligheidsregio beschikt niet over specifieke bevoegdheden die hij/zij kan inzetten bij digitale incidenten. Net als bij andere bovenregionale crises spelen er bij digitale incidenten, waarbij meerdere regio’s betrokken zijn, wel een aantal terugkerende vragen en onduidelijkheden. Onder meer op het gebied van informatievoorziening, bestuurlijke afstemming en wederzijdse verwachtingen: wat kan (en mag) een burgemeester/voorzitter veiligheidsregio bij digitale incidenten van het Rijk (NCTV, NCSC) verwachten en andersom?

Lees ook

20-11-2024
Kruis van Verdienste voor landelijk coördinator natuurbrandbeheersing Jelmer Dam

Jelmer Dam ontvangt de brandweeronderscheiding voor zijn uitzonderlijke bijdrage aan de natuurbrandbeheersing en -bestrijding in Nederland.

18-11-2024
Lectoraat Brandweerkunde geëvalueerd

Een externe commissie, met vertegenwoordigers van doelgroepen van het lectoraat en uit de onderzoekswereld, heeft het lectoraat Brandweerkunde geëvalueerd.

13-11-2024
De Toegangsservice Gemeenschappelijke Voorzieningen komt eraan! 

Met slechts één keer inloggen veilig toegang krijgen tot de landelijke informatievoorziening voor de veiligheidsregio’s en ketenpartners. Dat is waarin de Toegangsservice Gemeenschappelijke Voorzieningen (TGV) voorziet. Na een succesvolle pilotperiode en een akkoord van de stuurgroep, start nu de implementatie van de TGV.

12-11-2024
Release LCMS 2024 Q4 op 12 november op de Operationele omgeving is afgerond

De uitrol van de release LCMS 2024 Q4 op de Operationele omgeving is succesvol afgerond.

12-11-2024
Release LCMS 2024 Q4 op 12 november op de Operationele omgeving

Op dinsdag 12 november wordt de release LCMS 2024 Q4 uitgerold op de Operationele omgeving.

11-11-2024
Staatssecretaris Ingrid Coenradie op werkbezoek bij het NIPV

“Ik kom graag over een paar maanden weer langs voor weer nieuwe en verdiepende gesprekken.” Met dit mooie compliment sloot Ingrid Coenradie, staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, haar werkbezoek bij het NIPV af. Het bezoek stond in het teken van een algemene kennismaking met onze organisatie.

11-11-2024
Nieuwe handreiking voor doelgerichte brandveiligheid voor gebouwen

Doelgerichte brandveiligheid is een aanpak om de mate van brandveiligheid te bepalen voor situaties waarin regels en voorschriften niet passend of toereikend zijn. Het NIPV publiceert de komende tijd een serie publicaties over doelgerichte brandveiligheid.

07-11-2024
Blog: Kan waterstof veilig worden getransporteerd door bestaande aardgasleidingen?

Onderzoekers Margreet Spoelstra en Johan Reinders reageren op een artikel in het tijdschrift Energy Science and Engineering waarin de auteurs kritisch zijn over het transporteren van waterstof door leidingen waar eerst aardgas doorheen ging.

05-11-2024
“Met data Nederland veiliger maken: dat is onze droom”

De website Kerncijfers Veiligheidsregio’s heeft een nieuwe look-and-feel gekregen. Tijd voor een gesprek met Ron de Wit (Veiligheidsregio Twente), Steven van de Looij (Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland) en Kim de Valk (NIPV).