Tijdpad PFAS-restricties in blusschuim
Nieuwsbrief LEC Industriële Veiligheid, september 2022
Deze maand eindigt de consultatieronde van het Europese chemie-agentschap ECHA, waarin overheden en bedrijven kunnen reageren op de voorgestelde EU PFAS-restrictie in blusschuim. Naar verwachting medio 2023 wordt de beperking op productie, verhandelen en gebruik van PFAS-houdende producten, waaronder blusschuim, officieel van kracht als wetgeving. ECHA geeft in het voorstel een tijdpad voor de uitfasering van PFAS. Dat tijdpad maakt duidelijk dat Seveso-bedrijven nog tien jaar de tijd hebben om definitief over te schakelen op fluorvrije alternatieve blusmiddelen. PFAS-houdend blusschuim mag in die overgangstijd nog wel worden gebruikt, maar onder strenge voorwaarden. Een overzicht van termijnen en concrete gevolgen voor de industrie en de brandweersector.
ECHA hanteert verschillende termijnen voor uiteenlopende gebruikersgroepen en gebruiksdoelen. De kortste transitietermijnen zijn voor de test-, oefen- en trainingssector en overheidsbrandweren (gemeenten/veiligheidsregio’s). Die hebben na inwerkingtreding van de PFAS-restrictie 18 maanden de tijd om over te schakelen op alternatieve fluorvrije schuimsoorten.
Een uitzondering geldt voor overheidsbrandweerkorpsen die verantwoordelijk zijn voor de brandweerzorg op het terrein van een Seveso III (Brzo)-inrichting. Voor bedrijven die onder de Seveso III-richtlijn vallen, gaat het verbod op gebruik van PFAS-houdend blusschuim pas 10 jaar na het van kracht worden van de regelgeving in. De burgerscheepvaart krijgt drie jaar de tijd om over te schakelen en gebruik van PFAS-houdend schuimconcentraat in draagbare blustoestellen wordt vijf jaar na inwerkingtreding verboden. Die laatste termijn geldt ook voor alle andere gebruiksvormen die niet in een van deze categorieën passen.
Brzo-bedrijven en hun bedrijfsbrandweren krijgen dus de meeste tijd voor hun schuimtransitie. Daar is in de eerdergenoemde consultatieronde vanuit de industrie ook op aangedrongen. Vanuit Nederland onder andere door het LEC IV en de Gezamenlijke Brandweer Rotterdam, die hun commentaar in mei dit jaar naar ECHA stuurden. Concreet betrof het een oproep voor een heldere teststandaard voor fluorvrije alternatieve schuimsoorten en een pleidooi voor een uitzonderingspositie voor gebruik van PFAS-houdend schuim bij grote vloeistofbranden in Brzo-inrichtingen tijdens de transitiefase.
De genoemde transitietermijnen gaan wel vergezeld van strenge voorwaarden, waaronder PFAS-houdend schuim mag worden gebruikt of in opslag gehouden. Zo mag het uitsluitend worden toegepast voor Klasse B-branden (vloeistofbranden) en moeten brandweerorganisaties al het mogelijke doen om te voorkomen dat het blusschuim of met PFAS verontreinigd bluswater in het milieu terechtkomt. Gebruikt schuim en bluswater moeten worden opgevangen en van het gebruikte PFAS-houdende schuimconcentraat moet een boekhouding worden bijgehouden.
Ook moeten de gebruikers gedurende de transitiefase een locatiespecifiek ‘managementplan voor PFAS-houdend blusschuim’ opstellen, waarin gedetailleerd is beschreven voor welke doeleinden en scenario’s het wordt toegepast, op welke wijze het schuim wordt ingezet en hoe het opruimen van schuimresten en verontreinigingen en het grondig reinigen van de gebruikte brandbestrijdingsmaterialen zijn geborgd. Deze plicht gaat zes maanden na het van kracht worden van de regelgeving in. Tevens moeten op deze termijn alle voorraden PFAS-houdend blusschuim in opslagvaten, evenals PFAS-houdend (afval)water zijn voorzien van goed zichtbare etiketten met de veiligheidswaarschuwing dat de inhoud PFAS bevat met een concentratie van meer dan 1 ppm.
Voor de Brzo-industrie geeft de relatief lange transitietermijn dus ruimte om zorgvuldig de overstap te maken naar een bewezen effectief alternatief PFAS-vrij blusmiddel voor de bestrijding van grote vloeistofplasbranden, zoals tank – en tankputbranden. Daartegenover staan forse organisatorische en administratieve inspanningen als voorwaarden om tijdens de transitiefase PFAS-houdend blusschuim op voorraad te mogen houden en in de praktijk te blijven gebruiken. De urgentie om over te schakelen op een fluorvrij alternatief is daarmee voor de sector evident.
Wie meer details wil lezen over het PFAS-restrictievoorstel van ECHA, bekijk dan het document.
En op deze pagina plaatst ECHA nieuws over dit beperkingsproces.
Lees ook
Al tien jaar lang werken gemeenten, omgevingsdiensten, veiligheidsregio’s, ProRail en het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat aan het harmoniseren van het beoordelingskader en veiligheidsmaatregelen rond spoorwegemplacementen.
Tijdens inspecties blijkt dat flensverbindingen aan leidingen, installaties en opslagtanks voor gevaarlijke stoffen niet altijd aan de gestelde eisen voldoen, waardoor die verbindingen kunnen falen.
Nog ruim een maand te gaan en dan is het zo ver: de langverwachte invoering van de Omgevingswet. De invoeringsdatum 1 januari 2024 is bij Koninklijk besluit, dat is voorgelegd aan de aan de Eerste en Tweede Kamer, vastgelegd.
In de industriële energievoorziening is ammoniak de komende jaren belangrijk als drager voor waterstof en mogelijk ook als brandstof. De industrie sorteert daar al op voor, met plannen voor uitbreiding van bestaande ammoniakopslagterminals en aanvragen voor zowel ombouw van cryogene tanks als nieuwe opslagtanks.
De externe noodplannen in het kader van de Seveso III-richtlijn, beter bekend als ‘rampbestrijdingsplannen voor Brzo-bedrijven’ zijn bijna overal up to date.
Passie voor de brandweer zit bij Peter Meijer in het bloed. Hij begon 32 jaar geleden als aspirant-brandwacht bij de toenmalige Regionale Brandweer Noord-Kennemerland en werkte zich in de loop der jaren uiteindelijk op tot Hoofdofficier van Dienst.
Op 6 september jl. is bij het NIPV de nieuwe ‘adviesleerroute’ Industriële Veiligheid van start gegaan. Het is, na de leerstroom Ruimtelijke Veiligheid, de tweede leerstroom die wordt aangeboden.
Het LEC IV is dit jaar mediapartner op het Nationaal Seveso Congres, dat op 23 november a.s. in Utrecht wordt gehouden. Op het congres, georganiseerd door kennis- en opleidingsinstituut Outvie, worden actuele thema’s in het Seveso/Brzo-domein geadresseerd, waaronder de consequenties van invoering van de Omgevingswet, de energie- en grondstoffentransitie en de gevolgen van klimaatverandering voor de sector. Het LEC IV neemt tijdens het congres deel aan een inspiratietafel over de blusschuimtransitie.
Tijdens Brzo-inspecties zijn in 2022 minder overtredingen geregistreerd dan in het voorgaande jaar. Dit blijkt uit de jaarlijkse rapportage ‘Staat van de Veiligheid 2022’. De positieve trend is voor de landelijke inspectiediensten en de partners in het Netwerk Industriële Veiligheid geen reden om tevreden achterover te leunen, want slechts bij vijf procent van de bedrijven is in het geheel geen overtreding of afwijking op veiligheidsgebied geregistreerd. Bovendien deden zich vorig jaar 4282 ‘ongewone voorvallen’…