Externe noodplannen Seveso III bijna overal up-to-date

De uitvraag aan de zes IV-samenwerkingsgebieden naar de stand van zaken rond externe noodplannen vond afgelopen voorjaar plaats en behelsde de periode 2019-2022. De resultaten zijn door het LEC IV samengevat in een rapportage die begin juli aan het ministerie van Justitie en Veiligheid is aangeboden. Het ministerie heeft de rapportage vervolgens doorgestuurd naar I en W, dat zal zorgen voor terugkoppeling naar de Europese Commissie (EC). De EC houdt met de periodieke uitvraag de vinger aan de pols wat betreft uitvoering van het Seveso-beleid in de lidstaten.

Uit de uitvraag blijkt dat in 18 van de 25 veiligheidsregio’s actuele externe noodplannen voor hoge drempelinrichtingen zijn opgesteld. Voor drie regio’s is de eis niet van toepassing, omdat daar geen hogedrempelinrichtingen bestaan. Voor 27 van de 149 hogedrempelinrichtingen zijn er geen actuele rampbestrijdingsplannen, maar in zeven gevallen oordeelden de betrokken veiligheidsregio’s dat zo’n plan ook niet nodig is, vanwege de relatief geringe te verwachten effecten van incidenten op de omgeving.

Tests of oefeningen met het rampbestrijdingsplan

In de uitvraag werd ook geïnventariseerd hoe over rampbestrijdingsplannen voor Seveso-inrichtingen wordt gecommuniceerd met het publiek en of en op welke wijze de noodplannen door de veiligheidsregio’s worden getest. Het periodiek beoefenen of testen van de plannen, om na te gaan of afspraken en procedures in de praktijk goed werken, is een van de eisen in de Seveso III-richtlijn. Uit de inventarisatie blijkt dat de rampbestrijdingsplannen gemiddeld eens in de drie jaar op een of andere wijze worden getest. Omdat de uitvraagperiode 2019-2022 samenviel met de Covid-pandemie, hebben niet alle geplande oefeningen in deze periode kunnen plaatsvinden. Bij acht bedrijven hebben geen tests of oefeningen met het rampbestrijdingsplan plaatsgevonden.

Tot een aantal jaren terug was de eis dat de plannen operationeel dienden te worden geoefend, maar die eis is aangepast en nu vraagt de richtlijn het ‘testen’ van de plannen. De veiligheidsregio’s mogen zelf kiezen hoe zij die test invullen. Operationeel oefenen met uitvoerende eenheden is nog steeds een optie, maar er kan ook worden volstaan met gedeeltelijke tests, procedure-oefeningen of tabletop oefeningen. Naar aanleiding van de uitvraag hebben enkele veiligheidsregio’s wel waardevolle tips teruggegeven aan het LEC IV, betreffende de uitvoering van tests en oefeningen. Zo wordt e-learning als een waardevolle aanvulling gezien om kennis en procedures rond rampbestrijdingsplannen up to date te houden. Ook de crisisbeheersingsfunctionarissen op de niveaus CoPI, ROT en Beleidsteam zouden via e-Learning scenariotrainingen kunnen doen.

E-learning heeft zijn waarde bewezen

Tijdens de coronaperiode hebben veel regio’s gewerkt met e-learning als alternatief voor fysieke (staf)oefeningen. In die periode heeft e-learning als instrument zijn waarde bewezen. Een andere aanbeveling is het organiseren van bijeenkomsten voor functionarissen van de veiligheidsregio’s en Brzo-inrichtingen om de kennisuitwisseling en samenwerking tussen externe hulpdiensten en de bedrijfsnoodorganisatie te bevorderen.