Problematiek in opvang vluchtelingen en asielzoekers nader beschouwd
2 maart 2023
De opvangcapaciteit van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) is niet langer toereikend. Op 26 januari 2023 kopte het NRC: “Nederland stevent af op een ‘maatschappelijk ontwrichtende asielcrisis”. Hoe kan het dat opnieuw een nieuwe asiel- of vluchtelingencrisis wordt verwacht, terwijl in 2022 maatregelen werden aangekondigd om dit te voorkomen?
Om deze vraag te beantwoorden heeft het NIPV een snelle kennismobilisatie uitgevoerd. De onderzoekers hebben gesprekken gevoerd met diverse betrokken partijen – onder anderen gemeenten, veiligheidsregio’s, het COA, het Rode Kruis, Vluchtelingenwerk en de IND – om inzicht te krijgen in hoe zij tegen de huidige problemen, mogelijke oplossingen en de toekomst aankijken.
Knelpunten in beeld
Ondanks de uiteenlopende organisaties waren respondenten opvallend eensgezind over de problemen die nu spelen. De huidige opvangproblematiek maakt duidelijk hoe fragiel de asielketen is, mede door de wijze van financiering. Het COA, de IND en de vreemdelingenpolitie (AVIM) kunnen hierdoor lastig opschalen en het achter de hand houden van reserve-opvangplekken is niet rendabel.
Daarbij is het voor gemeenten momenteel (vrijwel) onmogelijk om, naast het vinden van opvangplekken en woonruimte, aan de geldende kwaliteitsnorm voor onderwijs en medische zorg te voldoen: docenten en artsen zijn (bijna) niet te vinden, en vrijwilligers of mensen zonder diploma mogen niet voor de klas staan.
Bovendien is de afgelopen jaren te weinig gedaan om de opvang structureel te organiseren. Wat in de media tot een dreigende asielcrisis is gedoopt, vinden respondenten eerder een beleidscrisis. Ondanks dat ze een hardwerkende, betrokken staatssecretaris zien, hebben ze de indruk dat zowel het urgentiebesef als politieke wil ontbreekt om problemen samen aan te pakken. Niemand pakt de spreekwoordelijke bal op. De provincies, die de opvangcapaciteit over gemeenten (zouden moeten) verdelen, zijn daarbij de ‘grote afwezigen’. Ook is het vertrouwen tussen het Rijk enerzijds en regio’s en gemeenten anderzijds geschaad, omdat het kabinet afspraken niet nakomt en sommige gemeenten geen (geschikte) opvangplekken regelen.
Aanbevelingen: denk out-of-the-box
Voor een complex probleem, zoals het opvangvraagstuk, zijn nauwelijks simpele oplossingen voorhanden. Zo lang we in een dreigende (opvang)crisissituatie zitten, moeten we accepteren dat ‘nood soms wet breekt’. Dit vergt een vorm van ‘out-of-the-box’ denken en flexibiliteit binnen de (Rijks)overheid: betrek bijvoorbeeld private organisaties bij het regelen van opvangplekken, zet gepensioneerde docenten voor de klas en versnel procedures om leegstaande panden gereed te maken als opvanglocatie. Laat bovendien asielzoekers, net als Oekraïense vluchtelingen, werken tijdens de langdurige asielprocedure: het voorkomt mentale problemen, en zorgt voor een betere integratie en meer draagvlak in de samenleving.
Bekijk ook:
Lees ook
Jelmer Dam ontvangt de brandweeronderscheiding voor zijn uitzonderlijke bijdrage aan de natuurbrandbeheersing en -bestrijding in Nederland.
Een externe commissie, met vertegenwoordigers van doelgroepen van het lectoraat en uit de onderzoekswereld, heeft het lectoraat Brandweerkunde geëvalueerd.
Met slechts één keer inloggen veilig toegang krijgen tot de landelijke informatievoorziening voor de veiligheidsregio’s en ketenpartners. Dat is waarin de Toegangsservice Gemeenschappelijke Voorzieningen (TGV) voorziet. Na een succesvolle pilotperiode en een akkoord van de stuurgroep, start nu de implementatie van de TGV.
De uitrol van de release LCMS 2024 Q4 op de Operationele omgeving is succesvol afgerond.
Op dinsdag 12 november wordt de release LCMS 2024 Q4 uitgerold op de Operationele omgeving.
“Ik kom graag over een paar maanden weer langs voor weer nieuwe en verdiepende gesprekken.” Met dit mooie compliment sloot Ingrid Coenradie, staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, haar werkbezoek bij het NIPV af. Het bezoek stond in het teken van een algemene kennismaking met onze organisatie.
Doelgerichte brandveiligheid is een aanpak om de mate van brandveiligheid te bepalen voor situaties waarin regels en voorschriften niet passend of toereikend zijn. Het NIPV publiceert de komende tijd een serie publicaties over doelgerichte brandveiligheid.
Onderzoekers Margreet Spoelstra en Johan Reinders reageren op een artikel in het tijdschrift Energy Science and Engineering waarin de auteurs kritisch zijn over het transporteren van waterstof door leidingen waar eerst aardgas doorheen ging.
De website Kerncijfers Veiligheidsregio’s heeft een nieuwe look-and-feel gekregen. Tijd voor een gesprek met Ron de Wit (Veiligheidsregio Twente), Steven van de Looij (Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland) en Kim de Valk (NIPV).