Operationele en bestuurlijke dilemma’s bij boerenprotesten

9 september 2022

Terwijl sommige boeren hun omgekeerde vlaggen verwijderen (uit respect voor degenen die zich erdoor gekwetst voelen), haalde de Raad van State deze week een streep door de vergunningverlening aan emissiearme veestallen. 

Momenteel lijkt er een impasse te zijn tussen boerenorganisaties en het kabinet en is het wachten op het rapport van gespreksleider Remkes.  Een vervolg van boerenprotesten is daarom niet uit te sluiten. Het lectoraat Crisisbeheersing van het NIPV deed onderzoek naar de operationele en bestuurlijke dilemma’s die daarbij (kunnen) spelen aan de hand van de dilemmamethodiek.

Dilemma’s beschouwd

Er is de afgelopen zomermaanden veel gebeurd – demonstraties, blokkades, dumpen van afval op de snelweg, bedreigingen, omgekeerde vlaggen – maar het merendeel van de acties is zonder grote problemen verlopen. De belemmeringen die er waren bij het optreden bij protestacties, zoals capaciteitstekort en gebrek aan middelen bij de politie, droegen bij aan een weloverwogen en pragmatische aanpak.

Begrip voor de zorgen van de boeren

Bij de aanpak van de boerenprotesten speelde begrip, naast operationele afwegingen, ook een rol. Burgemeesters zijn vooral ‘lenig’ omgegaan met demonstraties en andere vormen van protest en probeerden zoveel als mogelijk in contact te blijven met de boeren. Duidelijk is er begrip voor de zorgen van deze boeren en hun wantrouwen jegens de (rijks)overheid door het kwakkelende beleid van de laatste jaren. Demonstraties werden gefaciliteerd, maar daar waar er sprake was van onaanvaardbaar gedrag grepen bestuurders en de politie in.

Het ‘stikstofkaartje’ werd door velen als een blunder gezien. Onder andere omdat voorbijgegaan werd gegaan aan eerdere inspanningen van de boeren, maar ook van gemeenten en provincies met betrekking tot het stikstofbeleid. Onvoldoende is rekening gehouden met het feit dat juist gemeenten met de gevolgen van dit landelijke beleid worden geconfronteerd. Op lokaal niveau zijn in veel regio’s al enkele jaren gesprekken gaande tussen gemeenten, de provincie en boeren. Tijdens de boerenprotesten zien we dat het gesprek tussen de burgemeester en de boeren van groot belang was om wederzijds begrip en respect te behouden.

Urgentie

Het is evident dat voor natuurherstel snel iets moet veranderen in de landbouw. De meningen zijn nog verdeeld over de manier waarop dat moet gebeuren, maar zeker is dat de boeren en de overheid (en andere sectoren) dat samen zullen moeten doen. Hiermee benadrukken we dat in gesprek blijven van groot belang is. Er werd voorheen veel over boeren gesproken, maar er moet met hen gesproken worden.

Onderzoek operationele en bestuurlijke dilemma’s bij het boerenprotest

Download hier het rapport.

Lees ook

06-07-2023
Jaarverslag 2022: een jaar van verandering en reorganisatie

“Afgelopen jaar stond in het teken van nieuwe samenwerkingsverbanden en innoveren. Met als doel veiligheidsregio’s, Rijksoverheid en crisispartners verder te versterken met onderzoek, onderwijs, ondersteuning en informatie”, zegt IJle Stelstra

21-06-2023
Incidentbestrijding elektrische voertuigen op schepen

Een reflectie van het NIPV op een groot Deens onderzoek, het zogenoemde ELBAS-rapport.

20-06-2023
Uniek ingekleurd boek Jan van der Heijden tentoongesteld

Uitgave uit 1735 laat het nieuwe blussen vanaf het laatste kwart van de zeventiende eeuw op prachtig ingekleurde platen zien.

19-06-2023
Brandveiligheid in hoogbouw

Wat zijn de (on)mogelijkheden van incidentbestrijding bij hoge gebouwen? De Nederlandse Academie voor Crisisbeheersing en Brandweerzorg (NACB) van het NIPV voerde een verkennend onderzoek uit.

15-06-2023
“De mens moet het startpunt zijn”

Lees de belangrijkste uitkomsten van de werkconferentie ‘De spotlight op onderzoek naar de menskant van de brandweer’.

13-06-2023
Natuurbranden: de impact en de urgentie om samen op te trekken

Samen met minister Van der Wal bezocht een delegatie van collega’s van Brandweer Nederland en NIPV Catalonië

13-06-2023
Blog: Laat brandveiligheid onderdeel uitmaken van legaliseren e-step

Tom Hessels, adviseur Energie- en transportveiligheid, was in Londen en merkte een verbodsbord op om elektrische steps mee te nemen in het openbaar vervoer in de stad. Reden voor een nadere beschouwing.

12-06-2023
Veiligheid alternatief aangedreven voertuigen op chemische sites: incidentscenario’s

Het rapport beschrijft realistische incidentscenario’s die zich kunnen voordoen met AAV’s op petrochemische bedrijfslocaties.