Onderzoek naar ervaringen van veiligheidsregio’s met NL-Alert
16 maart 2023
De overheid is ervoor verantwoordelijk om mensen in de omgeving van een incident te alarmeren en/of te informeren. NL-Alert wordt verreweg het vaakst ingezet als alarmeringsmiddel. Waar het lectoraat Crisisbeheersing in 2020 de burgerbeleving van NL-Alert heeft onderzocht, is nu onderzocht hoe de veiligheidsregio’s de inzet van NL-Alert ervaren. Om deze vraag te beantwoorden heeft het lectoraat interviews afgenomen met communicatieprofessionals van de 25 veiligheidsregio’s.

Afwegingen inzet NL-Alert
Veiligheidsregio’s maken diverse afwegingen bij het besluit om NL-Alert al dan niet in te zetten, met als basis het afwegingskader uit het landelijke Inzet- en Beleidskader. Aanvullende afwegingen zijn onder andere het tijdstip van het incident en het aantal inwoners dat overlast kan ervaren. Veiligheidsregio’s blijken niet op één lijn te zitten wat betreft de vraag of NL-Alert ook ingezet mag worden om mensen te alerteren in plaats van te alarmeren.
Samenwerking
Veel veiligheidsregio’s werken samen op het gebied van NL-Alert, met name veiligheidsregio’s met een gezamenlijke meldkamer. De meeste veiligheidsregio’s hebben afspraken gemaakt met ‘buurregio’s’ over de inzet van NL-Alert bij bovenregionale incidenten, maar er heerst onduidelijkheid over de procedure bij het uitsturen van een landelijk NL-Alert wat betreft het informeren van veiligheidsregio’s.
Feedback op de inzet
Het aantal reacties en vragen die veiligheidsregio’s ontvangen na de inzet van NL-Alert is de afgelopen jaren afgenomen, omdat mensen beter bekend zijn met NL-Alert en steeds makkelijker zelf antwoorden op hun vragen over NL-Alert kunnen vinden. Vrijwel geen enkele veiligheidsregio peilt de reacties van inwoners na de inzet van NL-Alert.
OTO
In vrijwel alle veiligheidsregio’s maakt NL-Alert onderdeel uit van opleidingen en trainingen (OTO), maar is het niet structureel ingebouwd in het programma. In meer dan de helft van de veiligheidsregio’s maakt NL-Alert onderdeel uit van oefeningen, al verschilt het hoe uitgebreid er aandacht wordt besteed aan NL-Alert.
Aanbevelingen
Op basis van de bevindingen bevelen we veiligheidsregio’s aan om te komen tot één landelijke lijn met betrekking tot de inzet van NL-Alert om mensen te alerteren. Dit om te voorkomen dat het voor inwoners onduidelijk wordt wanneer NL-Alert wel of niet wordt ingezet. Daarnaast is het wenselijk om duidelijke afspraken te maken tussen het Nationaal CrisisCentrum (NCC) en veiligheidsregio’s over wanneer en hoe veiligheidsregio’s geïnformeerd worden bij een landelijk NL-Alert. Ten slotte is het vakbekwaam worden en blijven met betrekking tot NL-Alert een belangrijk aandachtspunt. Aanbevolen wordt om in het vakbekwaamheidsprogramma NL-Alert aandacht te schenken aan het oefenen met de uitvoering van het complete proces (beslissen, uitvoeren en opvolgen) van NL-Alert.
Download het rapport
Lees ook
Hoe kunnen we vrijwilligheid binnen de brandweer beter ondersteunen? Onderzoekers van het NIPV verzorgden in 10 veiligheidsregio’s een workshop.
Wij zijn het jaar voortvarend begonnen met het plannen van de netwerkbijeenkomsten in maart en november én een groot klimaatveiligheid congres op 25 september – heel leuk!
Het NIPV heeft geïnventariseerd hoe de overheid en crisispartners risicocommunicatie inzetten. Hieruit blijkt dat er over het algemeen onvoldoende zicht is op de behoeften van de specifieke doelgroepen voor de inzet van effectieve doelgroepgerichte communicatie.
Het is alweer maart, de eerste twee maanden van 2025 zijn voorbij gevlogen. Ik vroeg me af waarom, totdat ik deze update schreef. Dit jaar is met vliegende vaart van start gegaan en er belooft nog veel meer moois aan te komen!
Moeten we het hitteplan aanpassen om ook beter voorbereid te zijn in een veranderend klimaat waarbij hoge extreme temperaturen vaker voorkomen? Moeten we doelgroepspecifieker gaan communiceren?
Het NIPV heeft geïnventariseerd hoe de overheid en crisispartners risicocommunicatie inzetten. Hieruit blijkt dat er over het algemeen onvoldoende zicht is op de behoeften van de specifieke doelgroepen voor de inzet van effectieve doelgroepgerichte communicatie.
Michel Dückers werkte het ogenschijnlijk ongrijpbare vermogen van de samenleving om met crises en verstoringen om te gaan, uit tot het vijf-pijlermodel. Dückers werkte het ogenschijnlijk ongrijpbare vermogen van de samenleving om met crises en verstoringen om te gaan uit in het ‘vijf-pijlermodel’.
De Virtuele Assistent maakt zich nu op voor daadwerkelijke toepassing in de crisispraktijk.
Paul Gelton praat in de podcastreeks ‘Weerbaarheid en veerkracht: samen voor een veilig Nederland’ over het activeren van de hele maatschappij. Samenredzaamheid is een belangrijk onderdeel in de bewustmaking van de samenleving op het gebied van risico en crisis. Zo is het essentieel dat je elkaar goed kent en dat er netwerken paraat staan in het geval van nood, zonder het kapot te organiseren.