Crisis tutorial: “betrouwbare crisisinformatie vind je niet via Google”
17 november 2025
“Waar vind ik snel adequate informatie voor besluitvorming in crisisbeheersing? Een plek waar alle crisisorganisaties terecht kunnen?” Koos Kranenburg, gedetacheerd bij Defensie, zet zich al jaren in voor het verbeteren van multidisciplinaire samenwerking (multi).
“Mijn idee om adequate informatie beter aan te bieden, wilde ik multi aanvliegen en zo kwam ik terecht bij het NIPV. Het idee is inmiddels uitgegroeid tot een innovatieve voorziening: de Crisis tutorial. Deze app helpt crisisprofessionals om tijdens én voorafgaand aan een crisis snel en betrouwbaar informatie te vinden. De laatste fase van de pilot is gestart: de app is inmiddels toegankelijk voor alle crisisprofessionals en moet nu toegroeien naar een volwassen voorziening met de relevante en actuele informatie.”
Van idee naar landelijke voorziening
“Inmiddels ben ik al geruime tijd gedetacheerd bij Defensie vanuit de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). Ik opereer op de scheidslijn tussen het civiele en militaire domein. Het kruispunt van crisis- en defensiestructuur fascineert me. Tijdens multidisciplinaire oefeningen en planvorming zie ik hoe tijdrovend besluitvorming kan zijn. Ontwikkelingen in AI en apps maken duidelijk: we moeten iets hebben op onze telefoon dat besluitvorming ondersteunt. Niet eerst Google, maar direct gecontroleerde, gevalideerde informatie.”
Waarom de Crisis tutorial?
“De kern van de Crisis tutorial is snelheid en betrouwbaarheid. Besluitvorming kost veel tijd. Als je tijdens een vergadering niet goed op de hoogte bent, verlies je snelheid. Met de Crisis tutorial heb je één vraagbaak die sneller antwoord geeft. De app biedt gecontroleerde informatie (open source) en de ontwikkeling wordt begeleid door een redactieraad van experts uit verschillende disciplines. Het gaat om beperkte, relevante informatie, altijd de laatste versie. De tool werkt zowel in de koude fase waarin we ons voorbereiden op crises, als in de warme fase, dus tijdens een crisis. Afgeschermd, helder, gevalideerd. Uniformiteit en snelheid, dat is wat we willen.”
AI als versneller
“De Crisis tutorial maakt gebruik van AI en een chatbot. Soms ben ik zelf verbaasd over wat eruit komt. Maar we weten ook dat bots soms hallucineren en onzin uitkramen. Met deze app voorkomen we hallucineren niet honderd procent, maar het risico is klein. Het systeem is namelijk getraind is op een kleine, betrouwbare bron. Ook krijg je bij een antwoord in de chat altijd een link naar de brondocumenten. En er blijft altijd een disclaimer: gebruik de app met een ‘gezond wantrouwen’.”
Proef op de som tijdens NAVO-top
“Een belangrijk moment in de ontwikkeling was de NAVO-top, waar de Crisis tutorial in de praktijk werd getest. We wilden weten of het echt werkt in de praktijk. Tijdens deze praktijktest zagen we duidelijk wat relevant is. Het is niet 100 procent gebruikt als instrument. Er is nog gezond wantrouwen. Maar wie het gebruikte was positief verrast. Iedereen ziet de meerwaarde. Maar het duurt soms wat langer voordat mensen het gaan gebruiken. AI wordt steeds meer gemeengoed, dus ik denk dat dit dat ook gaat worden.”
Laatste fase van de pilot
“De Crisis tutorial is nu behoorlijk gevuld en biedt op zeer veel van de crisisgerelateerde vragen een adequaat antwoord. Nu werken we aan actualisatie van de inhoud en vanuit het NIPV start het project voor de doorontwikkeling naar de volgende fase. We willen dat de chatbot niet alleen verwijst naar bronnen, maar ook direct het relevante tekstkader toont.”
“Om de Crisis tutorial echt gebruiksvriendelijk en breed toepasbaar te maken, heb ik een oproep aan alle crisisprofessionals: voel je uitgedaagd om deze ontwikkeling helpen uit te breiden naar een een optimaal bruikbare tool. Download de app, gebruik hem en geef feedback. Wees positief kritisch, realiseer dat het AI is en help mee om de Crisis tutorial maximaal te faciliteren door bijvoorbeeld het aanreiken van actuele documentatie. Uiteindelijk willen we dat burgers zich veilig voelen. Adequate en eenvoudig beschikbare informatie en daarmee besluitvorming helpt daarbij.”