Blog: USAR-team Turkije (deel 2)

22 februari 2023

Ruim een week geleden schetste ik mijn dilemma rondom USAR. Moet je zo’n team wel willen? Zeer velen lazen het stukje en reageerden. Nu inmiddels een aantal dagen later is het goed nog enkele observaties te delen.

Hulpverleners USAR
Hulpverleners USAR

Ruim een week geleden schetste ik mijn dilemma rondom USAR. Moet je zo’n team wel willen? Zeer velen lazen het stukje en reageerden. Nu inmiddels een aantal dagen later is het goed nog enkele observaties te delen, mede gebaseerd op de indrukwekkende documentaire over het USAR-team en een gesprekje dat ik gisteren voerde met de ‘baas’ van het USAR-team Arjen Littooij.

Overleven, meeleven en troosten

Meer en meer is (mij) duidelijk geworden dat de waarde van het team meer zit in de nevendoelstellingen dan in de hoofddoelstelling (mensen levend onder het puin vandaan halen). Dat laatste was dit keer zeer succesvol, maar dat is echt uitzonderlijk. Een belangrijke nevendoelstelling was om ter plaatse ook zoveel mogelijk lijn te brengen in de inzet en hulp van al die tientallen USAR-teams vanuit de hele wereld.

Het Nederlands team was er al zeer snel waardoor deze rol ook meer vanzelfsprekend kon worden. Daarnaast vormde het bieden van ondersteuning ter plaatse, aandacht voor het leed van betrokkenen en vooral het meeleven en troosten een cruciaal onderdeel. De documentaire liet daar ook het nodige van zien.

Giro 555

Daarnaast nodigde de inzet (inclusief de media-aandacht en de documentaire) van het team inwoners van ons land nog meer uit om een bijdrage te storen op giro 555. Met het team – maar uiteraard ook met vele anderen (waaronder Turkse-Nederlanders) – kreeg deze extreme ramp ook zeer veel aandacht. Het zal niet alleen mij zijn opgevallen dat het leed in Syrië, net over de grens – om diverse deels verklaarbare redenen – veel minder aandacht kreeg.

Dilemma’s over leven en dood

Zelden kwamen dilemma’s over leven en dood – die we vaak zeer gekunsteld zien terugkomen in rampoefeningen – zo schokkend (in de goede betekenis van het woord) in beeld als in de documentaire over het USAR-team. Het valt niet mee om de – onder die omstandigheden verstandige – beslissing te nemen om in sommige situaties (te hoog eigen risico voor de hulpverlener; te omvangrijke operatie die dagen zou duren) geen redding uit te voeren in de puinhopen.

Troost

Troost ten slotte is misschien wel het kernwoord rond de inzet van USAR. Troost daar maar ook troost hier voor de grote Turkse gemeenschap die zag dat Nederland ook op een positieve manier richting Turkije kan handelen. Daarmee was de waarde van de inzet van dit USAR-team nog groter dan ik een week geleden benoemde.  

Helaas zal voor vele overlevenden de crisis nog vele jaren en soms nog de rest van hun leven duren. Het idee om de komende weken en maanden nafase-teams te sturen is misschien nog niet zo gek….

Menno van Duin, lector Crisisbeheersing

Lees ook

07-10-2025
Aankondiging Release LCMS 2025 Q4 

De Release LCMS 2025 Q4 komt eraan. In dit bericht informeren we je over de impact en inhoud van deze release. 

07-10-2025
“Het was een veilige leeromgeving” 

“Ik keek uit naar mijn examen, ondanks dat het natuurlijk ook een spannend moment is”, zegt Ans Ploegmakers van Veiligheidsregio Brabant-Zuidoost. Zij volgde de leergang Operationeel manager.

03-10-2025
Studenten minor Publieke Veiligheid op excursie naar NIPV Zoetermeer

Op locatie Chroomstraat beheert het NIPV onder andere de landelijke middelen voor veiligheidsregio’s en crisispartners.

02-10-2025
“Voor een toekomstbestendige brandveiligheid moeten we nú bewuste keuzes maken”

Op 2 oktober 2025 hield Lieuwe de Witte, lector Brandveiligheidskunde, zijn lectorale rede. Hij pleitte voor een herbezinning op de aanpak van brandveiligheid

02-10-2025
Handreiking Veilige Klimaatadaptatie krijgt vervolg met praktisch werkdocument voor adviseurs veiligheidsregio’s

De effecten van klimaatverandering vragen steeds nadrukkelijker om aandacht voor veiligheid. De veiligheidsregio’s spelen daarbij een belangrijke rol.

02-10-2025
Staat van de veiligheid 2024

Op 19 september is de ‘Staat van de Veiligheid 2024’ aangeboden aan de Tweede Kamer. Aan de jaarlijkse rapportage over de veiligheid bij Seveso-inrichtingen heeft ook het LEC IV een bijdrage geleverd.

30-09-2025
“Van 0 naar 100 in twee seconden: zo leer je als CaCo overzicht houden”

“Als er iets gebeurt, moet je in een split second van 0 naar 100 kunnen schakelen. En terwijl er van alles op je afkomt, ben jij degene die rust en structuur moet brengen”, vertelt Willem van Delft.

30-09-2025
“De puzzel valt op zijn plek: je leert processen herkennen en verbinden”

Vanuit mijn werk als ambulancechauffeur dacht ik dat ik de geneeskundige processen aardig kende, maar in de opleiding ontdek je hoeveel lagen en schakels er nog achter zitten.

30-09-2025
Onderwijsvisie: “Uitzoomen en zien wat ons bindt”

“Neem de tijd. Zie de visie niet als eindpunt, maar als vertrekpunt. Nu begint het pas”, zegt onderwijskundige Kirsten Leenaarts over de onderwijsvisie die is ontwikkeld in het programma Onderwijs Onderweg.