Loftrompet voor het Rode Kruis

22 maart 2022

Van nuffig imago naar professionele organisatie: Rode Kruis speelt na jaren weer een rol van betekenis.

Ik zit nu al ruim 35 jaar in het vak van de rampenbestrijding en crisisbeheersing. In die jaren heb ik regelmatig direct of indirect te maken gehad met het Rode Kruis (RK). En… de eerste dertig jaar was dat vaak niet alleen maar positief. Vele jaren lang had het Rode Kruis in het kader van de Nederlandse rampenbestrijding een nuffig imago. Overwegend oude mannen waren vooral bezig met het behartigen van het Rode Kruis belang maar feitelijk was het Rode Kruis van bijzonder weinig waarde voor die rampenbestrijding.

Men kon geneeskundige colonnes ophoesten en speelde een rol bij een eventuele opvang van slachtoffers (dat dan weer met oude breidende dames) maar in de praktijk had je daar weinig aan gedurende de eerste uren. Kortom – de lezer begrijpt het – ik kleur het wat extra in, maar feitelijk speelde het Rode Kruis bij rampen en crisis in het eigen land (let op: over de rol van het Rode Kruis ver weg gaat dit stukje niet!) geen enkele rol van betekenis. Regio’s waren ook steeds minder bereid een cent aan die rol van het Rode Kruis uit te geven.

Hoe anders is dat de laatste jaren. Waarschijnlijk hebben nieuw binnengekomen directieleden en andere jonge enthousiaste medewerkers een ‘boost’ gegeven aan de organisatie. Daarbij zal zeker de komst en het initiatief van Ready2Help en recente crises een fors vliegwieleffect hebben gesorteerd.

Een aantal jaren geleden startte het RK met het idee (onder andere geïnspireerd door het Oostenrijkse RK) om een nieuw type vrijwilligers te werven – burgerhulpverleners –  en die bij rampen en crisis dan flexibel in te kunnen zetten, op oproepbasis, zonder verplichte tijdsinvestering of trainingen. Zelf betwijfelde ik of het zou gaan werken in een land dat gelukkig zo schaars rampspoed kende. Snel waren er enkele duizenden Ready2Helpers en tijdens de vluchtelingencrisis van 2015-2016 steeg dat naar enkele tienduizenden. In de jaren daarna was er minder te doen, op enkele initiatieven na, zoals bijvoorbeeld de samenwerking met de politie om te ondersteunen bij het zoeken naar urgent vermiste personen en het ondersteunen van waterschappen met het leggen van zandzakken. 

De echte vlucht naar voren kwam natuurlijk met de coronacrisis. Bij deze crisis bleek het systeem van Ready2Help van grote waarde en nam het aantal Ready2Helpers ook toe van 43.000 naar ruim 90.000. Op veel manieren verleenden deze vrijwilligers van het RK hand en spandiensten, zoals het inpakken en uitdelen van voedselpakketten, begeleiden van patiënten in zorginstellingen, ondersteuning in test- en vaccinatiestraten van de GGD, inrichten van opvanglocaties voor dak- en thuisloze personen en het doen van boodschappen voor kwetsbare mensen in thuisisolatie.

Inmiddels zijn er bijna 100.000 vrijwilligers bij Ready2Help en is het Rode Kruis soepel van de coronacrisis overgestapt naar de Oekraïnecrisis en speelt het inmiddels al een cruciale rol bij de opvang. Daarbij is het RK niet alleen een organisatie met een groot leger aan vrijwilligers maar ook inmiddels met een goede professionele organisatie geworden die heel goed weet dat ze met vele andere partners – en een stevig netwerk –  een betekenisvolle rol kan spelen. Hulde dus.

Menno van Duin, lector Crisisbeheersing

Lees ook

09-10-2024
Optimalisatie van zorg voor slachtoffers na incidenten met gevaarlijke stoffen: publicaties geactualiseerd

Drie documenten die een bijdrage leveren aan de zorg voor slachtoffers na incidenten met gevaarlijke stoffen zijn geactualiseerd.

08-10-2024
Oefening STH en USAR.NL met explosie portiekflat

Tijdens hun jaarlijkse oefening werkten het landelijke Specialisme technische hulpverlening (STH) en USAR.NL samen met de lokale brandweer om zes slachtoffers uit een ingestorte portiekflat te bevrijden.

07-10-2024
Rapport ‘Bestuurlijke aspecten van veiligheid in de energietransitie’ geeft inzicht in veiligheidsrisico’s voor lokale bestuurders

Het NIPV heeft in opdracht van portefeuillehouder ‘Veilige energietransitie’, van het Veiligheidsberaad burgemeester Snijders van Zwolle, een verkennende studie uitgevoerd naar de grootste veiligheidsrisico’s voor de samenleving als gevolg van de energietransitie.

03-10-2024
Onderzoeksresultaten lectoraat Brandweerkunde breed bekend, relevant en toegepast

Kennis krijgt pas waarde als deze wordt benut. Uit een evaluatieonderzoek blijkt dat de onderzoeken van het lectoraat Brandweerkunde goed worden beoordeeld. “En, nog mooier, dat de resultaten worden gebruikt in de brandweerpraktijk”, vertelt lector Brandweerkunde Ricardo Weewer.

30-09-2024
Eerste leergang in nieuwe elektronische leeromgeving Canvas gestart

De eerste leergang in de nieuwe elektronische leeromgeving Canvas is gestart. In totaal starten er vanuit 10 organisaties 14 klassen met de herziene leergang Instructeur. Deze groep is de eerste lichting die een opleiding volgt in het nieuwe systeem.

27-09-2024
54e voltijdopleiding Brandweerofficier gestart: “Trots dat ik van hobby beroep kan maken”

“Ik wil heel graag mijn passie voor de brandweer combineren met werken op hbo-niveau. Dat is de belangrijkste reden dat ik ervoor heb gekozen om de 54e voltijdsopleiding Brandweerofficier te doen”, vertelt Gijs de Kever van Veiligheidsregio Zuid-Limburg.

26-09-2024
Tien jaar Slachtofferinformatiesystematiek (SIS) bij grote rampen of ongelukken

De landelijke voorziening SIS bestaat tien jaar. Op 26 september staan crisisprofessionals stil bij dit jubileum tijdens een evenement waarin ze terugblikken en vooruitkijken.  

26-09-2024
Release LCMS 2024 Q4

LET OP: De Operationele omgeving zal op dinsdag 5 november tussen 9.00-10.00 uur niet beschikbaar zijn!

23-09-2024
Landsdekkende vegetatiekaart satellietdata bijgewerkt

Voor het maken van de vegetatiekaarten wordt gebruik gemaakt van ESA’s satellietbeelden .Ook wordt informatie van het Algemeen Hoogtebestand Nederland (AHN2) toegevoegd aan de classificaties in de vegetatiekaart.