Congres Crisisbeheersing 2025: crises to come!

Cybersecurity: wat moet ten minste zijn voorbereid?!   

• Werner Overdijk – directeur Crisisplan 
• Eelco Stofbergen – directeur cybersecurity Sopra Steria 

Binnen een uur en op interactieve wijze vertellen experts Werner Overdijk en Eelco Stofbergen wat ten minste organisatorisch voorbereid moet zijn om de consequenties van een cyberincident zo goed mogelijk te beheersen op tactisch en strategisch niveau.  

Deze deelsessie is bestemd voor zowel bestuurders, leidinggevenden als degenen die verantwoordelijk zijn voor de te treffen voorbereidingen op het terrein van cybersecurity. 

Dalend vertrouwen in de overheid: waarom een lokale sociale infrastructuur cruciaal is in crisistijd 

• Prof. dr. Godfried Engbersen – Erasmus School of Social and Behavioural Sciences 

In deze deelsessie bespreekt prof. dr. Godfried Engbersen het dalende vertrouwen in de overheid en de mogelijke oorzaken daarvan. Vervolgens gaat hij in op de uitdagingen van deze afname van vertrouwen op de crisisbeheersing. Daarbij zal hij onder andere stilstaan bij de relevantie en betekenis van een lokale, sociale infrastructuur in tijden van crises. Zo’n lokale infrastructuur kan bijdragen aan een herstel van vertrouwen tussen burger en overheid en aan een toenemende legitimiteit en effectiviteit van crisisbeleid. 

Samenwerken aan (klimaat)veiligheid 

Sprekers n.t.b. 

Bij alle aandacht voor klimaatadaptatie is veiligheid nog geen vanzelfsprekend onderwerp. Dat is wél nodig, omdat klimaatverandering en het klimaatbestendig maken van de leefomgeving nieuwe uitdagingen met zich meebrengen voor de veiligheid in Nederland. In deze interactieve workshop kijken we naar mogelijkheden voor nog betere samenwerking via het zogeheten meerlaagsveiligheidsmodel, dat gebruikelijk is in de waterwereld. Dat gaat over preventie, duurzame ruimtelijke ontwikkeling en adequate voorbereiding op mogelijke incidenten. Denk mee over waar partijen elkaar in de praktijk tegenkomen, waar het schuurt en hoe we elkaar nog beter kunnen vinden.  

De weerbare Eemshaven

De Eemshaven is voor Nederland een strategisch knooppunt van vitale en kritische infrastructuur voor stroom, gas, water en internet. 1/3 van ons elektriciteitsgebruik loopt via deze haven. Er staan elektriciteitscentrales, Google heeft er één van haar grotere datacenters en voor Defensie is het een doorvoerhaven van materieel. Zijn we ons hier als Nederland voldoende van bewust? En hoe bereidt de Eemshaven zich voor op mogelijke crises?

Van noodpakket naar ‘total defence’? De rol van Nederlandse burgers bij militaire dreiging 

• Hein van der Loo – burgemeester Almere; voorzitter Veiligheidsberaad 
• Jori Kalkman – universitair hoofddocent, Nederlandse Defensie Academie  
• Suzanne Segaar – hoofd nationale hulpverlening, Rode Kruis
• Paul Gelton – programmadirecteur Versterken Maatschappelijke Weerbaarheid en Veerkracht, NIPV

Welke rol hebben Nederlandse burgers bij militaire dreiging – en hoe kunnen we hen informeren en activeren? Welke rol spelen veiligheidsregio’s, gemeenten en andere crisispartners hierbij? Tijdens deze sessie bieden de sprekers een vertaalslag van de plenaire openingssessie naar de Nederlandse context. 

Research pitches (English) 

Crisis researchers briefly pitch ongoing research, related to the theme of managing uncertainty. Each pitch is followed by a group discussion about the research’s implications for crisis management. Anybody interested to hear the latest in crisis research is more than welcome to join.   

Legitimacy in Crises 

Arne Cobben, University of Antwerp 

Major outlier crises can challenge or suspend existing frameworks on what can be considered legitimate organizational behavior. While crises demand rapid action, uncertainty on what stakeholders perceive as legitimate puts the organization at risk of losing stakeholder trust and support. This research seeks to better understand how organizations cope with that uncertainty during these crises, and how they may organize their crisis response without losing legitimacy. 

Translating the Cynefin Framework for Crisis Communication: Getting Ready for the Unthinkable

Wouter Jong, Leiden University 

Uncertainty in crisis communication is often used as a broad term, but distinguishing between different types – such as uncertainty about crisis progression, responsibilities, or origins – can improve response strategies. This presentation applies the Cynefin framework (Snowden and Boone, 2007) to categorize uncertainties, providing a structured approach that enhances clarity and trust in crisis communication. By leveraging this model, crisis communicators can better recognize patterns, predict developments, and design more effective, scenario-specific strategies. 

Uncertainty in Healthcare Crisis Response: Beyond Control, Toward Hope, Trust, and Ingenuity 

Robert Borst, Erasmus University Rotterdam 

In our ongoing research, we examine how healthcare systems in the Caribbean parts of the Kingdom of the Netherlands, including the Caribbean Netherlands, navigate uncertainty – both in everyday practice and during major disruptions. Our analytical framework reveals that uncertainty is often not about management and control, but rather about hope, trust, and ingenuity. Currently, we are exploring what regional acute care networks and medical emergency coordination organisations in the European Netherlands can learn from this.

The societal impact of crises 

Sander Steijn, Sociaal Cultureel Planbureau 

The SCP is developing a research program focused on the impact that crisis developments and crisis measures can have on society, in specific on the quality of life, social cohesion and the relation between the public and the government. Some elements of uncertainty that we hope to address for policy makers are: What are potential effects of crisis developments and measures on important societal indicators? Which groups in society might be more vulnerable for disruptive effects of crises and measures than others? And which groups are more resilient to crises and able to help others?  

Deelsessies ronde 2

De implicaties van oorlogsdreiging voor de crisisbeheersing in eigen land 

• Kolonel Michiel Verlinden – commandant van het Territoriaal Operatiecentrum  
• Jan van Loosbroek – politiechef, Eenheid Limburg 
• Esther de Kruyf – manager risico- en crisisbeheersing, Veiligheidsregio Zeeland; portefeuillehouder Landelijk Crisisplan Militaire Dreiging 
• Stefan Steens – medisch directeur van het Centrum voor Acute en Intensieve Zorg, Radboudumc 
• Overige spreker n.t.b. 

Wanneer een NAVO-land wordt aangevallen, kan de collectieve verdedigingsclausule in het NAVO-verdrag (artikel 5) ertoe leiden dat Nederland direct betrokken raakt bij het conflict. Defensie zal dan deels wegtrekken uit eigen land; wij zullen gevraagd worden grootschalige opvang en zorg te bieden voor militair gewonden. Wat betekent art. 5 voor de crisisbeheersing in eigen land – welke capaciteit is beschikbaar, welke nieuwe uitdagingen staan ons te wachten? Vanuit hun verschillende sectoren geven de sprekers een inkijk in de mogelijke gevolgen.  

De rol van (sociale) media tijdens crises 

• Frank Smilda – Sectorhoofd Politie Groningen  
• Overige spreker n.t.b. 

De (sociale) media spelen een belangrijke rol tijdens crises. Dit kan een vloek zijn, maar ook een zegen. In deze deelsessie wordt enerzijds stilgestaan bij het perspectief van de media: hoe reageren zij in tijden van crises? Wat kun je van journalisten verwachten? Hoe kan je het beste met de media samenwerken als crisisorganisatie? Anderzijds wordt het perspectief van de politie belicht: hoe gebruiken zij (sociale) media tijdens crises? Welke kansen biedt het, maar waar zitten ook de risico’s? 

WeerbaarNL: inzicht in het maatschappelijk potentieel van Nederland 

• Paul Gelton – Programmadirecteur Versterken Maatschappelijke Weerbaarheid en Veerkracht 
• Femke van den Berg – Projectleider binnen programma Versterken Maatschappelijke Weerbaarheid en Veerkracht 

Het potentieel van heel Nederland is nodig om ons te beschermen tegen het toenemend aantal risico’s en maatschappij-ontwrichtende rampen, crises of zelfs een militair conflict. Daarom is de community WeerbaarNL opgericht, om partners te verbinden en te voldoen aan de grote maatschappelijke behoeften voor, tijdens en na een ramp of een crisis. Deze behoeften zijn verdeeld in vijf thema’s: veiligheid, basisbehoeften, welzijn, gezondheid en continuïteit van de maatschappij. Vanuit het programma Versterken Maatschappelijke Weerbaarheid en Veerkracht van het NIPV is in de afgelopen maanden voor elk van de vijf thema’s een scopingsessie georganiseerd. Tijdens deze deelsessie worden de resultaten daarvan gedeeld en nodigen we u uit om in een Lagerhuisdebat de geïnventariseerde dilemma’s, kansen en belemmeringen verder te bespreken. 

Het tijdig detecteren van crises: op zoek naar een succesformule 

• Prof. dr. Arjen Boin – hoogleraar Publieke Instituties en Governance, Universiteit Leiden 
• Prof. dr. Stavros Zouridis – hoogleraar bestuurskunde, Tilburg University; visiting professor Governance of Safety & Security, Universiteit Leiden 

Gezagsdragers in de publieke en private sector worden keer op keer verrast door crises. De wetenschappelijke literatuur over crisisontwikkeling maakt duidelijk waarom het zo moeilijk is crises te zien aankomen. Toch lijkt het sommige organisaties relatief goed af te gaan: zij worden zelden of nooit verrast. In deze sessie presenteren we eerste onderzoeksbevindingen naar succescases en schetsen we werkbare strategieën die organisaties helpen een radar voor verschillende typen crises te ontwikkelen. We horen graag hoe praktijkexperts hier tegenaan kijken! 

Van wereldconflict naar straatniveau: uitdagingen voor gemeenten 

• dr. Fleur Alink – afdelingshoofd Crisis- en Incidentbeheersing, Gemeente Amsterdam 
• dr. Niels van Willigen – universitair hoofddocent Internationale Betrekkingen, Universiteit Leiden 
• Overige spreker n.t.b. 

Geopolitieke spanningen kunnen lokaal ook grote gevolgen hebben. Denk bijvoorbeeld aan de Maccabi-rellen in Amsterdam, die verband hielden met het aanhoudende geweld in Gaza, of aan het geweld in Den Haag dat vorig jaar binnen de Eritrese gemeenschap ontstond tussen voor- en tegenstanders van het Eritrese regime. In deze deelsessie bespreken we hoe gemeenten de vinger aan de pols kunnen houden, in gesprek kunnen blijven met hun inwoners en effectief kunnen inspelen op de lokale verankeringen van wereldwijde spanningen. 

Wie betaalt? De rol van verzekeringen bij de preventie en het herstel van wateroverlast 

• Joop Kneepkens – expert bij afhandeling schadeclaims bij rampen, EMM expertise 
• Vylon Ooms – beleidsadviseur klimaatadaptatie, Verbond van Verzekeraars; promovendus, Vrije Universiteit Amsterdam 

Verzekeraars zijn een belangrijke, maar voor velen onbekende speler op het terrein van klimaatrisico’s. In deze sessie nemen twee sprekers u mee in de effecten die verzekeringen kunnen hebben in de preventie en het herstel van klimaatschade. Joop Kneepkens vertelt over zijn ervaring in het afhandelen van schadeclaims bij de Limburgse overstromingen van ’21, ’95 en ’93 – en de rol die verzekeringen spelen in het voorkomen of verlengen van leed. Vylon Ooms neemt u mee in de rol die verzekeringsmaatschappijen juist aan de voorkant kunnen spelen, en hoe zij nu en in de toekomst kunnen bijdragen aan het voorkomen van schade.  

Research pitches (English) 

Crisis researchers briefly pitch ongoing research, related to the theme of managing uncertainty. Each pitch is followed by a group discussion about the research’s implications for crisis management. Anybody interested to hear the latest in crisis research is more than welcome to join.   

Making Sense of Wildfires

Esther van ’t Veen, NLDA 

This ongoing research offers a case study analysis of inter-organizational (ecological) sensemaking during the April 2020 Deurne Peel wildfire, the largest in the Netherlands in over 40 years. It asks how civil and military responders collectively navigated and synthesized incomplete and often contradictory data—such as weather patterns, fire behaviour, and terrain conditions—to establish a shared understanding of the situation. It provides insight into civil-military cooperation during times of significant uncertainty, as climate change and fluctuations in the availability of resources and personnel influence not only the progression of wildfires but also the nature of the response. 

Caring in a network: dealing with uncertainty in acute care networks 

Karin van Vuuren, Erasmus University Rotterdam 

Through an ethnographic research approach we study how actors within an acute care network combine handling daily uncertainties (such as the closure of emergency departments) with uncertain futures (e.g. disasters). Perspectives on uncertainties and the approaches to mitigate those differ between organisations within a network and between layers within an organisation and need to be negotiated. 

Reading tea leaves to prevent nasty surprises: formulating a theoretical framework that explains early detection and remedial action 

Siebe Overdijk, Leiden University 

In many sectors and organizations, there is a desire to be able to perceive and understand (signals of) potential crises earlier, so that appropriate interventions can be taken in time. But uncertainty about which signals are relevant and how to interpret them often leads organizations to miss crucial warnings, which can cause a crisis to take the organization by surprise. This research analyses why organizations miss important signals and presents a set of principles that enable them to detect crises in time.

Detecting the tipping point of a creeping crisis 

Marte Treurniet, Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid 

A creeping crisis adds a new phase to the hot (warme fase) and cold phases (koude fase) of a ‘regular’ crisis: the creeping phase. Detection of the tipping point at the end of this creeping phase is important for a timely response from the safety regions. This research tries to answer the question ‘What detection approach could help the Dutch safety regions in detecting the tipping point of a creeping crisis when the creeping phase becomes the hot phase?’ It is found that the creeping crisis is surrounded by uncertainty as this uncertainty can be found around the nature of the threat, the buildup of the threat and the tipping point itself. The research tries to find an approach that is able to deal with this uncertainty. 

Deelsessies, ronde 3

Langdurige crisis? De uitdagingen van een langdurige inzet van de (crisis)organisatie  

• Marte Luesink – onderzoeker crisisbeheersing, NIPV; PhD kandidaat, Universiteit Leiden 
• Janne Landsman – onderzoeker crisisbeheersing, NIPV 
• Hildemarie Schippers – hoofd crisisbeheersing bij samenwerkende veiligheidsregio’s Flevoland & Gooi en Vechtstreek
• Lionique Engel – Programmaregisseur crisisbeheersing veiligheidsregio Noord-Holland Noord

Veiligheidsregio’s worstelen met de gevolgen en implicaties van ‘langdurige crises’. In deze deelsessie staan we aan de hand van een scenario stil bij de uitdagingen die een langdurige inzet van de (crisis)organisatie met zich meebrengt. Wij dagen u uit om – samen met het panel van veiligheidsregio’s – mee te denken over deze vraagstukken. Hoe richt je de (crisis)organisatie in om een adequate respons te organiseren? En wat vraagt dit van de crisisfunctionarissen?

De Nationale Weerbaarheids Training als maatschappelijke hulpbron  

• dr. Ronald Voorn – Strategisch adviseur Nationale Weerbaarheids Training, Defensie 
• L. Kol dr. Ronald Vuijk – Strategisch adviseur Dienjaar, Defensie 

Veel organisaties die betrokken zijn bij de maatschappelijke weerbaarheid zijn volop bezig zich voor te bereiden op nieuwe crisis scenario’s die zich kunnen voordoen. Velen van hen komen dan handen te kort. Vanaf september kunnen studenten die de nieuwe minor ‘Nationale Weerbaarheids Training’ (NWT) volgen om reservist te worden hier wellicht bij helpen. Deze opleiding is een samenwerking tussen verschillende onderwijsinstellingen en Defensie. Tijdens deze sessie komen wij graag in contact met de diverse stakeholders uit het crisismanagementveld om in co-design samen suggesties en vragen te verzamelen om een goed functionerend model te ontwikkelen, waarbij reservisten ingezet kunnen worden ten behoeve van de maatschappelijke weerbaarheid. 

AI in Crisisbeheersing: Redder in Nood of Risicofactor? 

• Amy Matser – lector Datagedreven Publieke Veiligheid, NIPV 
• Overige sprekers n.t.b. 

Kunstmatige intelligentie biedt ongekende kansen voor snellere en effectievere crisisrespons, van voorspellende analyses tot geautomatiseerde besluitvorming. Tegelijkertijd brengt AI risico’s met zich mee, zoals onbetrouwbare algoritmes en ethische dilemma’s rond autonomie en verantwoordelijkheid. In deze deelsessie verkennen we de balans tussen innovatie en controle: hoe benutten we AI zonder de menselijke factor uit het oog te verliezen? 

Het water komt … misschien. Wat nu? 

• Jos Ketelaars – strategisch adviseur crisisbeheersing, VR Amsterdam-Amstelland 
• Anne van Diepen – adviseur crisisbeheersing, VR Amsterdam-Amstelland 
• Tom Weimar – onderzoeker crisisbeheersing, NIPV 

Een grootschalige ramp in de Randstad kan al snel vele duizenden mensen treffen.  

In deze interactieve sessie zullen deelnemers gezamenlijk besluiten of een bepaald gebied preventief geëvacueerd moet worden, én hoe je met de evacuatie van een grote groep mensen om moet gaan. Kom jij tot een beslissing en een plan van aanpak? 

De realistische optimist 

• Josine Quist – senior communicatieadviseur, NCTV 
• Noortje Wolters – gedragskundige en projectleider Denk Vooruit, VNOG 

Je denkt er liever niet over na, maar je bent vast wel voorbereid op enkele dagen zonder stroom. Toch? NCTV en VNOG nemen je mee in de zoektocht, afwegingen en gedragsstrategie voor de weerbaarheidsopgave van Nederland. Welke gedragsfactoren spelen een rol? Hoe krijgen we inwoners en organisaties in de actiestand? Eén ding is zeker, dat kunnen we zéker niet zonder jou. 

Hitte: een stille killer 

• Werner Hagens – adviseur gezondheid en milieu en coördinator van het Nationaal Hitteplan, RIVM 
• Charlotte van Ruijven – programmamanager Klimaatveiligheid, NIPV 

Hitte-eilandeffect, hitte stress en verminderd thermisch comfort zijn termen die langskomen wanneer over hitte wordt gesproken. Hitte brengt gezondheidsrisico’s met zich mee, vooral als de warmte lang aanhoudt en het ’s nachts niet afkoelt. Tijdens deze deelsessie gaan we samen met het RIVM aan de slag met de vraagstukken die hitte oproept in relatie tot crisisbeheersing: wanneer is het een crisis? Wanneer raakt het de continuïteit van onze eigen hulpdiensten? Wat kunnen we in de preparatie doen en wie heeft een rol tijdens periodes van hitte?  

Research pitches (English) 

Crisis researchers briefly pitch ongoing research, related to the theme of managing uncertainty. Each pitch is followed by a group discussion about the research’s implications for crisis management. Anybody interested to hear the latest in crisis research is more than welcome to join.   

Strengthening decision-making competence in crisis management

Ab Bertholet, NIPV/Utrecht University of Applied Sciences/University of Groningen 

Crisis decision-making often suffers from cognitive biases, such as confirmation bias and availability bias. It is an ideal-typical context to study how decision-making under uncertainty works. The research to be presented concerns an educational design study, in the setting of existing crisis training courses. The aim is to strengthen professional decision-making competence. 

Emerging Cyber Crises: Implications for Crisis Management 

Katarina Hujanen, Leiden University 

This PhD research examines how crisis management evolves when digital dimensions – or cyber – are integrated into crisis situations. While past studies have focused on specific cyber incidents, a broader conceptual understanding on how crises unfold at the intersection of digital and non-digital domains is lacking. This project explores how cyber crises challenge conventional crisis management mechanisms, in addition to identifying the skills and expertise needed to manage crises at the digital-physical intersection. 

Synergies: advancing disaster management by building upon the learnings of previous EU projects and analysing the current needs and best practices in the field 

Emmeline Roeloffs, Free University of Amsterdam 

Synergies is a European co-funded project dedicated to fostering a culture of disaster preparedness. Our focus revolves around five key preparedness needs: involving all relevant actors, strengthening education and training, effective communication with citizens, managing spontaneous volunteers, and ensuring sustainable solutions. 

Safeguarding Humanitarian Operations: Preparedness and Response to Cyber Crises in Aid Delivery  

Chiara Anfuso, Leiden University 

Humanitarian organizations are going digital for more efficient emergency response, but with digitalization comes an amplified exposure to cyber threats. The 2022 ICRC breach exposed 515,000 vulnerable individuals, and attacks have surged amid conflicts in Ukraine and Gaza. A cyber crisis in the humanitarian sector is unpredictable and can be catastrophic, creating uncertainty that hinders aid delivery, damaging reputation, and eroding trust and support among donors and stakeholders. Therefore, how can humanitarian organizations best prepare for and respond to cyber crises? This PhD project explores cyber crisis management strategies and strives to deliver actionable solutions to safeguard humanitarian operations and the people they serve.

Ronde 4, deelsessies (optioneel)

Research pitches (English) 

Crisis researchers briefly pitch ongoing research, related to the theme of managing uncertainty. Each pitch is followed by a group discussion about the research’s implications for crisis management. Anybody interested to hear the latest in crisis research is more than welcome to join.   

Politicians’ communication of uncertainty 

Ella MacLaughlin, Utrecht University 

Crisis management literature typically focuses on how politicians should communicate uncertainty (Liu et al., 2016 provide a good overview of this), but not how politicians actually communicate uncertainty in practice. Uncertainty is inherent to crises, and different forms of uncertainty communication have been shown to lead to different perceptions (van der Bles et al., 2020) and risk-taking behaviors (Walters et al., 2022). By influencing citizens’ actions and perceptions, the words politicians use to communicate uncertainty during a crisis may shape how that crisis develops. 

Smoking is bad, but let me have my sushi: A quantitative study of the relationship between social risk acceptability and risk talk engagement 

Sara Perlstein, Leiden University 

What makes people want to talk about risks in their everyday lives, and how do they deal with risks when those risks are normalized in society? In an upcoming article, I show that people tend to talk more about risk when they perceive a certain risk as less socially acceptable, even when controlling for risk perception, knowledge, and individual risk willingness. Furthermore, my findings indicate that individual-level risk perception functions as a sensemaking device for the larger risk context, including social norms, previous knowledge and perceived benefits involved. That is, social norms or perceived benefits do not exist alongside risk perception, but rather modify risk perception to conform to this context.

Management of creeping crises in Greece 

Tessa Dentener, Utrecht University  

The Utrecht School of Governance’s Research Project is an interdisciplinary initiative where students conduct field research on societal responses to creeping crisis. In 2024, a group of 27 students traveled to Athens, Greece, to examine how different organisations and the Greek government responded to financial, climate and refugee crises.  

Scenario planning during a crisis: managing uncertainty?  

Marte Luesink, Leiden University

Dealing with uncertainty is one of the goals of scenario planning for many crisis organizations like safety regions in the Netherlands (Luesink & Boin, 2023). Scenario planning can, however, go both ways: it can increase and decrease (a sense of) uncertainty (Healy & Hodgkinson, 2009). Whereas some scenario methods aim to reduce uncertainty as much as possible, others are aimed at exploring uncertainty and known unknowns. How do crisis organizations aim to ‘deal’ with uncertainty during a crisis, and what is the effect? 

Aanmelden

Deelname aan het congres kost € 195. Uiterlijk een week van tevoren ontvangt u een bevestiging met meer informatie.

Contact

Heeft u vragen? Neem dan contact op met NIPV Kennisevents.

NIPV Kennisevents