Commandovoering

Bij situationele commandovoering wordt de commandovoering aangepast op het soort incident en op de beperkingen die de mens (de human factor) met zich meebrengt.

Situationele commandovoering bestaat uit meerdere commandotypen die afhankelijk van het incident worden toegepast. Er wordt gekeken hoe commandovoerders omgaan met stress en wat dit betekent voor hun situation awareness. Commandovoerders maken kennis met het concept van mindfulness, dat een bijdrage kan leveren aan een betere besluitvorming onder druk.

Aanleiding onderzoek naar commandovoering bij grootschalig brandweeroptreden

Na de brand begin 2011 bij Chemiepack in Moerdijk heeft de brandweer een leerarena gehouden. Hieruit kwam naar voren dat de brandweer bij deze brand heeft afgeweken van de commandostructuur zoals die in de leerboeken staat. Verder onderzoek toonde aan dat dit vaker gebeurt bij grootschalige incidenten. Dit was voor de Brandweeracademie van het IFV (voorloper NIPV) reden om samen met tien brandweerregio’s, universiteiten en toonaangevende onderzoekers uitgebreid onderzoek te doen naar commandovoering bij grootschalig brandweeroptreden. Het onderzoek is gestart in 2013 en het eindrapport is in september 2015 opgeleverd.

Conclusies onderzoek commandovoering

Ruim vijftig officieren van dienst (OvD’s) vervulden in de periode juli 2017 – december 2018 de rol van onderzoeker in de pilot commandovoering. Zij onderzochten of de theorie van situationele commandovoering werkt in de praktijk. Het eindrapport is verschenen in juni 2021. De belangrijkste conclusies van het onderzoek waren:

  • Eén commandotype is te beperkt voor het grootschalig brandweeroptreden.
  • Situationele commandovoering is dé oplossing: meerdere commandotypen die afhankelijk van het incident worden toegepast.
  • Het stuurvermogen van commandovoerders moet versterkt worden, er wordt te weinig rekening gehouden met de human factor.
  • In het eindrapport van de pilot commandovoering concludeert de Brandweeracademie dat de grenzen van de mens bereikt lijken te zijn als het gaat om het verbeteren van de commandovoering. Het komt nu aan op het verbeteren van het systeem.

Verslag werkconferentie ‘De spotlight op onderzoek naar de menskant van de brandweer’

De afgelopen jaren heeft de Nederlandse Academie voor Crisisbeheersing en Brandweerzorg van het NIPV veel onderzoek gedaan naar de brandweermens. Tijdens de werkconferentie op 16 mei 2023 werden de belangrijkste inzichten gedeeld en hardnekkige mythes ontkracht. Daarnaast werd besproken wat de nieuwe kennis betekent voor de brandweer en het leiderschap.

Heeft u een vraag over dit onderwerp?

Neem contact met ons op via dit formulier. Uw gegevens worden alleen gebruikt voor correspondentiedoeleinden.

Velden gemarkeerd met * zijn verplicht

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.