LOT-C na ruim twee jaar ontmanteld

21 april 2022

Deze week publiceert de Rijksoverheid in alle huis-aan-huisbladen advertenties met de strekking ‘Alles is weer open. Dat hebben we met elkaar bereikt. Voor de een is het even wennen; voor de ander voelt het als vanouds. Maar corona is niet weg. Elke dag zijn er nog veel besmettingen. De Gezondheidsraad adviseert daarom een herhaalprik voor mensen die extra risico lopen om ernstig ziek te worden door corona.’

Corona is dus nog niet voorbij en gaat ook niet meer weg. Het Landelijk Operationeel Team Corona (LOT-C) – waarvoor zo vele NIPV-collega’s werkzaam waren – is echter wel per eind maart ontmanteld. Dit multidisciplinaire team – het knooppunt tussen Rijk en regio in de coronapandemie – werd in maart 2020 met vereende krachten en onder aansturing van de RCDV en het LOCC vanuit de brandweerkazerne in Zeist opgestart.   

Bij de opstart werd het LOT-C toegevoegd aan de nationale crisisstructuur en het werk werd verdeeld in zeven secties: Gezondheid en zorg, Continuïteit en schaarste, Scenario’s, Plannen en handelingsperspectief, Bestuurs- en partnersamenwerking, Samenleving en veerkracht in beeld en Informatie en communicatie.

‘Met het oog op de ernst en duur van de Covid-19 pandemie hebben de veiligheidsregio’s en het ministerie van JenV de behoeften toen vertaald naar passende producten en diensten’, stelt operationeel leider Erie Braakhekke. Erie heeft vanaf de start van het LOT-C een actieve bijdrage geleverd aan het LOT-C. ‘Wij zorgden met vele collega’s dat er 24/7 vanuit een centraal punt zicht was op ontwikkelingen op nationale en regionale niveau en op ontwikkelingen in de witte kolom. Dit ten behoeve van het Veiligheidsberaad, de veiligheidsregio’s, de NCTV en de gezamenlijke departementen VWS, SZW, JenV en LNV. Het was een enorme klus dat we met velen hebben geklaard.’

Lange adem

‘Er is met het LOT-C sprake van een unieke samenwerking en samen met onze partners zetten wij alles op alles om de veiligheidsregio’s maximale ondersteuning te bieden’, vertelde IJle Stelstra destijds in een van de interviews. ‘De coronacrisis is ernstig en is er één van de lange adem. Wij zijn dan ook voor een langere periode – zolang het nodig is – in de lucht.’ Zijn uitspraken bleken later te kloppen. Het LOT-C fungeerde twee jaar lang als een onmisbaar landelijk knooppunt in de coronapandemie en verbond Veiligheidsregio’s, het Rijk en crisispartners met elkaar en ondersteunde hen om zo de eenduidige en gezamenlijk optredende overheid vorm en inhoud te geven.

Het LOT-C verenigde krachten, kennis en expertise om daarmee anderen te ondersteunen. Het team was dienstbaar en bestond uit professionals afkomstig uit verschillende organisaties die in netwerkverband met elkaar samenwerken zoals onder andere het Rijk, de Veiligheidsregio’s, GGD-GHOR Defensie, VNG, TNO, Politie, brandweer, Rode Kruis, LOCC en het NIPV.  

Producten

In de twee jaar zijn vele verschillende producten opgeleverd, zoals een periodiek actueel nalevingsbeeld, een periodiek algemeen landelijk beeld en een actueel beeld met duiding van kwetsbare groepen. Maar er was ook een juridische helpdesk, er werden vragen uit het hele land beantwoord en de verbinding met de operationeel leiders van de veiligheidsregio’s werd in stand gehouden. Ook legde het LOT-C een strategische noodvoorraad Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM) voor essentiële processen aan en werd het samenwerkingsplatform arbeidsmigranten opgericht.

Uitdaging

‘Een crisistijd is geen ideale tijd voor het oprichten van een landelijk operationeel actiecentrum’, stelt Albert-Jan van Maren, hoofd LOT-C. ‘Het was dan ook een uitdaging om begin maart 2020 vanuit het niets het team van de grond te krijgen. We hebben deze uitdaging succesvol opgepakt in samenwerking met de veiligheidsregio’s, het Rijk en andere crisispartners.’

KCIO

De kantoren in Zeist worden nu bemenst door het Knooppunt Coördinatie Informatie Oekraïne (KCIO), een informatieplatform tussen het Rijk, de 25 veiligheidsregio’s en betrokken partners als bijvoorbeeld het Nederlandse Rode Kruis, VNG en COA. ‘Professionals kunnen hier terecht met vragen over beschikbare opvangplekken. Onderdeel van het knooppunt is het Landelijk Coördinatiepunt Vluchtelingen Spreiding (LCVS). Vanuit dit verzamelpunt wordt het overzicht van de beschikbare gemeentelijke opvangplekken op bovenregionale/landelijke schaal in beeld gebracht en gecoördineerd.Hierbij maken we gebruik van de structuren die zijn opgetuigd door het LOT-C’, vertelt Albert-Jan.

Nieuw knooppunt

Landelijk zijn diverse crisispartners in opdracht van de Veiligheidsregio’s en het ministerie van Justitie en Veiligheid, druk bezig met het realiseren van het Knooppunt Coördinatie regio’s – Rijk (KCR2). Een functionaliteit die nu en in de toekomst hard nodig is om de crisisbeheersing te versterken. Het KCR2 wordt hét centrale koppelvlak en coördinatiepunt voor bovenregionale en landelijke informatiestromen van onder andere vitale ketens naar regio’s en andersom. Het KCR2 ontwikkelt het landelijke beeld en heeft het overzicht en de kwaliteit om ketens in iedere fase (koud, lauw en warm) met elkaar te verbinden. Het onderhoudt en activeert benodigde netwerken voor een eenduidig informatiebeeld, duiding en coördinatie van activiteiten, en draagt bij aan eenduidige communicatie richting burgers.