“Met de Operationele risicometer kunnen we ons beter voorbereiden op een crisis of deze zelfs helemaal voorkomen”
18 mei 2024
Marjolein Verberne is werkzaam bij het NIPV als projectleider van de ontwikkeling van de Operationele risicometer, een systeem dat dreigingen en risico’s vanuit verschillende databronnen koppelt en zo nodig een waarschuwing af geeft. Ze vertelt hier over haar ervaringen.
“Ons beter voorbereiden of een crisis zelfs helemaal voorkomen, dat is de functie van de Operationele risicometer. De Operationele risicometer koppelt dreigingen en risico’s vanuit verschillende databronnen en geeft zo nodig een waarschuwing af. De risicometer geeft inzicht in de stapeling van actuele dreigingen voor de fysieke veiligheid in een specifiek scenario, zoals hoogwater. Zo krijgen crisisteams de kans om juist in de lauwe fase, de fase waarin we een crisis of incident voorzien, effectiever hierop in te spelen.”
“Tijdens de huidige pilotfase van de Operationele risicometer werken we het crisisscenario van hoogwater uit. We gebruiken daarvoor betrouwbare overheidsbronnen uit GEO4OOV, de geo-voorziening van de sector openbare orde en veiligheid. Zo zijn de actuele waterstanden bekend, zie je het mogelijke overstromingsgebied en bijvoorbeeld de locaties met kwetsbare personen die getroffen zouden kunnen worden als het waterpeil stijgt.”
“Een gele driehoek met een uitroepteken op een geografische kaart attendeert een risicospecialist in een landelijk of regionaal informatieknooppunt voor veiligheidsregio’s (VIC/K) op risico’s en dreigingen. Vervolgens is het aan het crisisteam om de informatie te duiden en eventueel actie te ondernemen. Het hoogwaterscenario is al ver uitgewerkt en we zetten nu de puntjes op de i. Zo kijken waterexperts mee naar de weging van factoren zodat de risicometer geautomatiseerd de juiste keuzes maakt.”
“De Operationele risicometer is straks regionaal en landelijk beschikbaar in iedere kaarttool. Ik zie ook kansen ter verrijking van het Veiligheidsbeeld dat steeds meer crisisteams, landelijk en in de veiligheidsregio, gebruiken. Het belangrijkste is dat de risicometer de professional ondersteunt in zijn of haar werk. Daar gaan we de komende tijd mee verder. Ook willen we de scenario’s uitbreiden. Met het hoogwaterscenario hebben we een basis gecreëerd voor andere scenario’s zoals natuurbranden, infectieziekten en transport van gevaarlijke stoffen.”
“Dit is een innovatieproject waarin we met veel partijen samenwerken: een aantal veiligheidsregio’s, het LOCC-KCR2, het NIPV en ketenpartners. In de zomer van 2024 ronden we de eerste pilotfase af. Maar er valt nog veel te leren en te ontwikkelen. In dat kader organiseren we op 30 mei een hackathon over risicostapeling. Daar delen vakspecialisten van veiligheidsregio’s, het NIPV en ketenpartners hun ideeën over het verzamelen, combineren en gebruiksvriendelijk presenteren van risico’s voor de fysieke leefomgeving en het milieu. Ik verwacht dat daar veel innovatieve ideeën uitkomen, die we kunnen meenemen in het vervolg.”