Werking en toepassing van alternatieve blusmiddelen onderzocht

3 november 2022

Om brandweerkorpsen en -opleidingen meer inzicht te geven in de werking en toepassing van alternatieve blusmiddelen voerde het lectoraat Brandweerkunde van NIPV een literatuuronderzoek uit.

Er komen steeds meer alternatieve blusmiddelen op de markt waarvan (deels) onduidelijk is hoe ze werken en waarvoor ze gebruikt kunnen worden. Meestal onderbouwen fabrikanten de werking van deze middelen met testresultaten. Maar zijn deze testresultaten ook te vertalen naar de praktijk? Om brandweerkorpsen en -opleidingen meer inzicht te geven in de werking en toepassing van alternatieve blusmiddelen voerde het lectoraat Brandweerkunde van NIPV een literatuuronderzoek uit.

In het literatuuronderzoek zijn de volgende vragen beantwoord:

  • Welke soorten alternatieve blusmiddelen zijn er?
  • Welke relevante kennis, kaders en handelingsperspectieven zijn er in de literatuur te vinden over deze alternatieve blusmiddelen?
  • Wat is de bluswerking van deze middelen?
  • Hoe werken de blusmiddelen binnen standaard en specifieke incidentscenario’s?

Effect op de zijden van de branddriehoek

De alternatieve blusmiddelen zijn ingedeeld in twee groepen: watergedragen additieven en aerosolen. De onderzoekers hebben de blusprincipes van beide groepen blusmiddelen verklaard vanuit hun effect op een of meer zijden van de branddriehoek: de zuurstof verdringen, de brandstof wegnemen, de temperatuur verlagen, of een combinatie hiervan. Ook is gekeken naar de fysische en chemische eigenschappen van de middelen die de bluswerking kunnen verklaren. Op basis hiervan is bepaald in welke incidentscenario’s een blusmiddel kan worden gebruikt.

Reikwijdte onderzoek

In het literatuuronderzoek is gekeken naar blusmiddelen waarvan nog niet of niet geheel duidelijk is hoe ze werken en in welke incidentscenario’s ze kunnen worden toegepast. Hierbij is de focus gelegd op blusmiddelen die nog niet algemeen in gebruik zijn bij Nederlandse brandweerkorpsen, bijvoorbeeld omdat ze pas korte tijd op de markt zijn. Daarnaast zijn er, mede door de energietransitie, een aantal nieuwe incidentscenario’s ontstaan, waarbij de vraag is of een alternatief blusmiddel een toegevoegde waarde heeft.

Lees het rapport

Download hier het document.

Lees ook

24-10-2025
Realistisch oefenen voor specialistische teams bronbestrijding

Tijdens een grote oefening oefenden specialistische teams bronbestrijding in een metrostation. Deze eenheden vallen onder het landelijk specialisme Incidentbestrijding gevaarlijke stoffen (IBGS) en werken vanuit verschillende veiligheidsregio’s.

21-10-2025
Blog: Team NIPV rijdt op waterstof naar de overwinning

Onderzoeker-adviseur Margreet Spoelstra blikt terug op de Waterstofchallenge: een reis van 24 uur, 1100 kilometer, en een flinke dosis teamspirit, innovatie en waterstofveiligheid.

20-10-2025
Brandveilig gedrag senioren belangrijk onderwerp tijdens event Risicobeheersing

Welke gedragsfactoren van kwetsbare personen in woon-zorggebouwen spelen een rol bij brandveilig gedrag? Dat onderzocht Margo Karemaker, onderzoeker bij het NIPV en spreker tijdens het event risicobeheersing op 5 november.

16-10-2025
Nieuwe onderwijsmodule technisch natuurbrandonderzoek 

“In drie dagen leren de deelnemers de techniek om in een verbrand natuurgebied het exacte ontstaansgebied vast te kunnen stellen. Ook leren ze te zoeken naar de eventueel nog aanwezige brandoorzaak”, vertelt Joost Ebus.

16-10-2025
IJle Stelstra vertrekt als algemeen directeur NIPV

Algemeen directeur IJle Stelstra verlaat per 31 oktober het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid (NIPV). Hij blijft actief binnen het veiligheidsdomein en maakt de overstap naar Instituut Clingendael, waar hij per 1 november start als Senior Associate Fellow.

15-10-2025
Informatiemanagement van groot belang bij uitbraak A-infectieziekte

Op 15 oktober 2025 tekenden de Landelijke Functie Opschaling Infectieziektebestrijding (LFI) van het RIVM en het NIPV de overeenkomst voor samenwerking binnen de Landelijke Voorziening Crisisbeheersing (LVCb).

15-10-2025
Politie bereidt zich voor op klimaatverandering: “We willen dat het niet bij onderzoek blijft, maar echt landt in de praktijk”

Onder leiding van Sara Jahfari bereidt de politie zich actief voor op de gevolgen van klimaatverandering. Met onderzoek en nieuwe samenwerking wil de politie zorgen dat kennis niet op de plank blijft liggen, maar écht wordt omgezet in actie.

15-10-2025
Waardevol en inspirerend event klimaatveiligheid 2025

Het event klimaatveiligheid op 25 september bracht experts, beleidsmakers en hulpdiensten bij de veiligheidsregio’s, overige overheden en crisispartners samen om de impact van de effecten van klimaatverandering stevig onder de loep te noemen. En met succes.

15-10-2025
Handreiking Veilige Klimaatadaptatie krijgt vervolg met praktisch werkdocument voor adviseurs veiligheidsregio’s

Dit nieuwe deel 2 zoomt concreet in op de praktijk: welke onderwerpen en maatregelen zijn belangrijk voor de advisering, en hoe breng je die in bij gemeenten, bedrijven of andere partners?