Leerblok Veiligheidsdenken

In het leerblok Veiligheidsdenken maakt u kennis met veiligheidskundige begrippen, zoals veiligheid, risico’s en gevaren. U leert wat risicomanagement inhoudt en hoe de risicomanagement-cyclus in veiligheidsregio’s wordt toegepast. Ook maakt u kennis met verschillende modellen en methoden voor veiligheidsbeoordeling en veiligheidsadvisering. Door zijn integrale karakter en veiligheidskundige onderbouwing wordt het cascademodel uitgebreid belicht. Dit model leent zich uitstekend voor een risicogerichte benadering van brandveiligheid. Daarnaast verdiept u zich in de relatie tussen risico’s en veiligheid, risicoperceptie en menselijk gedrag. U gaat ontdekken welke rol ethische afwegingen spelen in het beleid rond risico’s en veiligheid en in uw persoonlijk functioneren.

Voor wie is deze opleiding bedoeld?

Dit leerblok is bedoeld voor functionarissen die werkzaam zijn op het gebied van een veilige leefomgeving, bijvoorbeeld op het gebied van brandveiligheid, omgevingsveiligheid of industriële veiligheid. Maar ook voor risicomanagers die werkzaam zijn bij omgevingsdiensten, gemeenten, waterschappen, de GGD of in het bedrijfsleven. De primaire doelgroep bestaat uit functionarissen met taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden die in meer of mindere mate voldoen aan de nieuwe kwalificaties Medewerker Brandveiligheid, Specialist Brandveiligheid, Specialist Ruimtelijke Veiligheid, Adviseur Industriële Veiligheid en Inspecteur Industriële Veiligheid.

Wat leert u?

Na het volgen van dit leerblok:

• kunt u de veiligheidskundige begrippen veiligheid, risico’s en gevaren toelichten
• weet u wat de risicomanagement-cyclus inhoudt en hoe dit model binnen veiligheidsregio’s wordt toegepast
• heeft u kennis van de veiligheidsketen en weet u welke partijen werken aan veiligheid
• weet u wat een regionaal risicoprofiel inhoudt en welke hulpmiddelen ingezet kunnen worden bij de vaststelling van dit profiel
• kunt u het verschil tussen plaatsgebonden risico’s en groepsrisico’s uitleggen
• heeft u kennis van de (werking van de) modellen Swiss cheese model, Cascademodel, Domino model en Ongevallenpiramide
• heeft u kennis van de (werking van de) methoden Foutenboom, Gebeurtenissenboom en Vlinderdasmodel
• heeft u kennis van het kenmerkenschema, het TGO-model en de Veiligheidscultuurladder
• weet u wat menskenmerken binnen het kenmerkenschema inhouden
• weet u hoe menskenmerken het werk van de risicomanager op het gebied van veiligheids- en risicomanagement beïnvloeden
• kunt u het Kenmerkenschema en TGO-model toepassen op een casus, met als doel het identificeren van mens- en organisatiekenmerken in het ontstaan, beperken of voorkomen van risico’s
• bent u zich bewust van uw eigen risicoperceptie en veiligheidsethiek én van de impact van deze thema’s in maatschappelijke veiligheidsdiscussies
• kunt u middels een krachtenveldanalyse inzichtelijk maken welke krachten, belangen en ethische standpunten van invloed zijn op risicoperceptie en veiligheidsbeleid
• kunt u dilemma’s op het gebied van veiligheidsethiek integraal benaderen: u hebt aandacht voor verschillende invalshoeken, kunt deze toelichten en kunt zich verplaatsen in de belangenafweging en risicoperceptie van anderen.

Programma

We nemen de deelnemers mee in een multidisciplinaire benadering van risico’s en veiligheid met oog voor menselijk gedrag in een actuele maatschappelijke context.

Het programma van dit leerblok bestaat uit

• twee online modules (4 uur)
• voorbereidingsopdrachten (6 uur)
• 2 klassikale lesdagen (6 uur per lesdag).

Het leerblok start met een online module.
Aan de hand van deze module maakt u kennis met:

• veiligheidskundige begrippen die een risicomanager toepast bij het analyseren van risico’s en het beoordelen van veiligheidsmaatregelen, zoals veiligheid, risico’s en gevaren en plaatsgebonden en groepsrisico
• de geschiedenis van de veiligheidskunde en welke ontwikkelingen hierbij een rol hebben gespeeld
• de risicomanagement-cyclus en het regionaal risicoprofiel en hoe hiermee binnen een veiligheidsregio wordt gewerkt
• verschillende modellen en methoden die vaak gebruikt worden om risico’s te analyseren en te beoordelen
• hoe u verschillende actoren en hun belangen in kaart kunt brengen en hoe u draagvlak kunt creëren bij de verschillende actoren in uw netwerk.

Voorbereidingsopdracht

Voorafgaand aan de eerste en tweede lesdag maakt u een aantal voorbereidingsopdrachten. Het gaat hierbij zowel om het bestuderen van bronnen als om het uitwerken van opdrachten, zoals het beschrijven van het regionaal risicoprofiel en de risico-managementcyclus bij de veiligheidsregio (of andere organisatie), een opdracht over risicoperceptie en het opstellen van een (maatwerk-) cascademodel voor een gebouw met een gebruiksfunctie met de te nemen maatregelen om te voorkomen dat de brand zich uitbreidt van de ene cascade naar de andere.

Lesdagen

Tijdens lesdag 1 gaat u actief aan de slag met de theorie aan de hand van casuïstiek, bijvoorbeeld door te oefenen met het toepassen van een aantal modellen en methoden die gebruikt worden om risico’s te analyseren en te beoordelen. U leert hoe u veiligheidsgedrag kunt verklaren op basis van mens- en organisatiekenmerken en hoe u veiligheid en veiligheidsbewustzijn kunt vergroten door in te spelen op deze kenmerken. Ook leert u welke rol ethische afwegingen spelen in het beleid rond risico’s en veiligheid én in het persoonlijk functioneren van risicomanagers.

Tijdens lesdag 2 zal door het uitvoeren van een krachtenveldanalyse inzichtelijk worden welke krachten, belangen en standpunten van invloed zijn op risicoperceptie en veiligheidsbeleid. Daarnaast wordt op (inter)actieve wijze ingezoomd op specifieke aspecten van het Cascademodel 3.0. Denk hierbij aan lines of defence, wet- en regelgeving, risicogericht adviseren en leren van incidenten. Ook leert u aan de hand van een pitch een kort maar krachtig adviesgesprek te voeren. Aan het einde van deze dag heeft u niet alleen meer verdiepende kennis van het Cascademodel 3.0, maar ook alvast wat ervaring met de vaardigheden die nodig zijn om dit model in overlegsituaties en adviesgesprekken toe te passen.

Studiebelasting

De studiebelasting van dit leerblok is naar schatting 22 uur, waarvan 12 contacturen.

Wat ontvangt u bij afronding

Woont u de lesdagen bij? Dan krijgt u na afloop een bewijs van deelname.

Contact

Decanaat Risicomanagement