Kustwacht: “Netcentrisch werken bij incident met Julietta D. had gigantisch veel nut”

Op 31 januari 2022 raast storm Corrie over Nederland. In de loop van de dag duiken er berichten op over een aanvaring tussen twee schepen op de Noordzee. Uiteindelijk wordt de bemanning van het schip Julietta D. geëvacueerd en dit schip naar de haven van Rotterdam gesleept. Met Hans Spiegelaar, beleidsadviseur bij de Kustwacht, blikken wij terug op dit incident en de netcentrische informatie-uitwisseling die hierbij op gang kwam.

V: Wat was jullie perspectief op de start van dit incident?

A: ‘’Gezien het slechte weer waren er verschillende schepen die voor de Nederlandse kust voor anker lagen. Soms kan het anker het schip niet op z’n plek houden. Over het algemeen geen groot probleem, omdat dit valt te corrigeren. Aan het eind van de ochtend kregen wij echter een melding binnen dat schip Julietta D. niet onder controle was na een aanvaring met een olietanker. En dat het richting de kust begon te drijven.’’

V: In welk aspect zat voor jullie dan de voornaamste uitdaging?

A: ‘’Er werd gemeld dat er door de botsing een gat in het schip was ontstaan en de bemanning gaf aan te willen worden geëvacueerd. Een ander aspect was dat het schip dreigde te stranden. Toen dat bij ons bekend werd, zijn we direct opgeschaald.’’

V: Hoe verliep de informatie-uitwisseling met jullie partners tijdens het incident?

A: ‘’Onze dienstdoende informatiemanager heeft via het Landelijk Crisis Management Systeem informatie over de situatie gedeeld. Al snel nam Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond telefonisch contact met ons en kwamen we erachter dat zij nog geen informatie van ons zagen. Doordat men in de meldkamer niet volledig bekend was met de geldende procedures was onze informatie niet meteen voor iedereen beschikbaar gemaakt. Dit konden we vervolgens corrigeren.’’

V: En toen dit eenmaal geregeld was?

A: ‘’De netcentrische informatie-uitwisseling had gigantisch veel nut. Enerzijds voor onze interne respons. Anderzijds wilden partijen aan land bijvoorbeeld weten of, en wanneer, het schip mogelijk zou stranden. Dit soort informatie deelden wij via LCMS. Daardoor kregen wij minder telefoontjes. En de telefoontjes die wij kregen waren betekenisvoller, omdat je al hetzelfde beeld als uitgangspunt hebt. Veiligheidsregio’s aan de kust konden op basis van ons situatiebeeld in LCMS anticiperen en onderling afstemmen. En het Departementaal Coördinatiecentrum Crisisbeheersing (DCC) van Infrastructuur en Waterstaat kon hierdoor de bestuurlijke lijnen en zo ook vragen vanuit de Tweede Kamer meteen beantwoorden. Wij konden met onze informatie partners in positie brengen en in positie houden.’’

V: Welke lessen kun jij delen op het gebied van netcentrisch werken?

A: ‘’Een uitdaging zit voor ons in het vertalen van jargon naar begrijpelijke taal. Informatie moet helder zijn voor degene die het ontvangt. Dat blijft een aandachtspunt. Met de term CG-01 duiden wij bijvoorbeeld ons Kustwachtvliegtuig aan. Maar als we die term met anderen delen, snappen alleen wij dat. Gelukkig is dat in dit geval best aardig verlopen.’’

V: Valt er meer te leren op basis van dit incident?

A: ‘’Deze gebeurtenissen laten zien dat het helpt wanneer collega’s op de meldkamer op de hoogte zijn van gemaakte afspraken en deze direct kunnen uitvoeren als dit nodig is. Als Kustwacht, Veiligheidsregio’s en andere veiligheidspartners zijn wij afhankelijk van elkaar: we moeten dus ook met z’n allen bouwen aan onze samenwerking. Netcentrisch werken, met LCMS als gebruiksvriendelijk, betrouwbaar en ondersteunend systeem, is hierbij onmisbaar. We kunnen niet meer zonder.’’

V: Wat zou jij collega’s binnen het crisis- en veiligheidsdomein mee willen geven?

A: ‘’Als Kustwacht zoeken wij graag de verbinding met andere organisaties. Ik zeg wel eens: de Kustwacht is de Veiligheidsregio van de Noordzee. Deze casus heeft dat maar weer eens aangetoond. Daarom roep ik collega’s ook op om gerust eens bij ons op de lijn te komen als zij meer willen weten over wat wij doen en hoe wij elkaar kunnen vinden als dat nodig is.’’

Meer weten over de Kustwacht? Ga naar www.kustwacht.nl.